Báo Sức khỏe và Đời sống (Bộ Y tế) viết về thủ thuật Bóc tách viêm dính khớp vai

Niềm vui của người thầy thuốc (Bộc bạch của một bác sĩ về thành công trong sáng tạo kỹ thuật điều trị)

(Báo Sức khỏe và Đời sống. Cơ quan ngôn luận của Bộ Y tế 20.4.2018.  15:29).

Suckhoedoisong     NGÀY 20 THÁNG 04, 2018 | 15:29 Sự hy sinh thầm lặng

T+T-

Suckhoedoisong.vn - Tại lớp tập huấn chuyên ngành phục hồi chức năng khu vực phía Bắc tổ chức ở Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, tôi (*) hỏi trong lớp có bác sĩ nào đã từng điều trị cho bệnh nhân viêm quanh khớp vai thể đông cứng? Tôi thấy có khoảng 1/3 số học viên giơ tay.

Khi được hỏi các bạn cảm nhận thế nào khi điều trị cho các bệnh nhân này? Một ý kiến trả lời: Mặc dù đã phối hợp cả dùng thuốc và không dùng thuốc nhưng bệnh nhân chỉ đỡ đau, tầm vận động khớp cải thiện không đáng kể, quá thời gian nằm nội trú, cho bệnh nhân ra viện khoảng 1 tuần, họ lại vào với đau và hạn chế vận động khớp vai như chưa từng được điều trị trước đó. Bệnh nhân cứ ra viện rồi vào viện đến nỗi bác sĩ cũng “ngại” gặp lại bệnh nhân.

Với bệnh viêm quanh khớp vai thể đông cứng còn được gọi là viêm dính khớp vai, các biện pháp nội khoa chỉ có tác dụng chống viêm nhưng không giải phóng được hạn chế vận động khớp. Các biện pháp can thiệp giúp phá dính giải phóng bao khớp trả lại được tầm vận động cho khớp vai nhưng kéo dãn dưới gây mê phải thực hiện ở phòng mổ, cần có kíp bác sĩ gây mê do bác sĩ chấn thương chỉnh hình có kinh nghiệm thực hiện. Bên cạnh đó, can thiệp bằng mổ nội soi khớp vai là kỹ thuật cao nhưng lại tốn kém và thời gian phục hồi kéo dài. Kỹ thuật bơm nước muối sinh lý vào khoang khớp vai tạo áp lực để bóc tách viêm dính dưới hướng dẫn của siêu âm hoặc Xquang tăng sáng cũng đã được thực hiện nhưng đây là kỹ thuật khó, tỉ lệ thành công thấp do bao khớp bị dính, khe khớp rất hẹp, khó tiêm tạo áp lực. Thế đấy, với các biện pháp điều trị hiện có, viêm quanh khớp vai thể đông cứng quả là một thách thức vì khi điều trị phải thỏa mãn được 2 vấn đề: Chống viêm và phá được dính bao khớp để trả lại tầm vận động của khớp mà các cách thức trên đều có những hạn chế nhất định.

Và rồi, trong một lần đọc tài liệu nước ngoài, tôi (*) thấy những bệnh nhân gãy xương vùng khớp vai trong chiến tranh thế giới lần thứ II, được bác sĩ thực hiện gây tê thần kinh trên vai để giảm đau đã khiến tôi suy nghĩ và nảy ra ý định gây tê để kéo bóc tách dính khớp trong viêm quanh khớp vai thể đông cứng. Tôi đã thực hiện gây tê khớp vai cho người bệnh bằng loại thuốc rất thông dụng, ít biến chứng và phong bế bổ xung thêm 2 vị trí nữa ở phía ngoài và phía trước bao khớp, sau đó làm động tác vận động khớp vai để bóc tách thì thấy bóc tách nhẹ nhàng và dễ dàng hơn là mình tưởng nhiều.

Đầu năm 2016 (22.4.2016), quy trình "Bóc tách viêm dính khớp vai bằng vận động theo tầm của khớp dưới gây tê thần kinh trên vai" đã được Hội đồng Khoa học và Y đức của Bệnh viện Quân y 103 chấp nhận và cho phép ứng dụng trong lâm sàng. Từ đó đến nay, chúng tôi đã điều trị thành công cho trên 60 bệnh nhân và không có bất kỳ tai biến nào. Trong số những người bệnh đã được điều trị bằng phương pháp này, tôi nhớ mãi hình ảnh người phụ nữ Việt kiều Úc. Có thể do được sống ở nước ngoài nên chị trông trẻ trung, xinh đẹp hơn ở tuổi 55. Chị được chẩn đoán viêm quanh khớp vai trái thể đông cứng và đã điều trị tại các bệnh viện ở Úc 6 tháng nhưng tình trạng chưa được chữa dứt điểm. Khi về Hà Nội thăm người thân, chị đến viện điều trị khi vai trái chỉ dạng được 110 độ và sau khi thực hiện thủ thuật thì tầm vận động khớp vai này đã trở về bình thường, dạng và giơ cánh tay đạt 180 độ. Một động tác rất ấn tượng với chúng tôi là ngay sau kỹ thuật, chị giơ tay làm động tác chải tóc thử. Chắc rằng đây là động tác gây khó chịu nhất mà bệnh viêm quanh khớp vai mang đến cho chị hàng ngày. 

BN Trần Thị Ng. 55 tuổi, Việt kiều Úc. Tầm vận động khớp vai trái của BN trước và ngay sau kỹ thuật. Nhìn nụ cười rạng rỡ của chị sau khi làm kỹ thuật đã cho thấy niềm vui của bệnh nhân và nó cũng chính là niềm vui của người thầy thuốc.

Rồi tôi còn nhớ bà Nguyễn Thị Ch. (68 tuổi, sống tại quận Hà Đông - TP. Hà Nội) bị viêm quanh khớp vai trái thể đông cứng 6 tháng đã được một bệnh viện lớn ở Hà Nội hẹn lịch mổ nội soi, nhưng do con trai gặp tai nạn rồi qua đời nên chưa thực hiện được. Bà được giới thiệu đến với chúng tôi vào một ngày cuối năm 2016 và thực hiện kỹ thuật. Ngay sau khi tiến hành, tầm vận động khớp vai của bà đã trở lại bình thường. Mặc dù bà sẽ vẫn còn phải dùng thuốc chống viêm sau 2 tuần nữa nhưng khớp vai hoạt động bình thường tuy còn đau ít đã làm bà thấy vui vẻ, lạc quan hơn sau những chuỗi ngày chịu nỗi đau cả thể chất và tinh thần. Bà nói: Con trai tôi mấy ngày trước tai nạn đã nói con sẽ đền đáp công lao của mẹ và trời xui khiến thế nào tôi lại gặp được bác sĩ. Chúng tôi hiểu đó cũng là lời cảm ơn của bà đối với chúng tôi. Chúng tôi vui cùng niềm vui của những người bệnh qua những nụ cười, giọng nói của họ và điều đó giúp chúng tôi tự tin hơn với kỹ thuật mới của mình.

BN Nguyễn Thị Ch. (68 tuổi, sống tại quận Hà Đông - TP. Hà Nội). Tầm vận động khớp vai trái trước và ngay sau khi làm kỹ thuật kéo bóc tách viêm dính khớp vai dưới gây tê thần kinh trên vai.

Niềm vui của người thầy thuốc cũng chính là là niềm vui khỏi bệnh của bệnh nhân.

BN Hoàng Văn Tr. 62 tuổi (TP Vinh, Nghệ An) bị tiểu đường, tăng huyết áp, viêm quanh khớp vai trái. BN đã được điều trị viêm quanh khớp vai trái bằng phương pháp nội khoa và Vật lý trị liệu nhiều lần ở nhiều BV trong vòng 6 tháng nhưng bệnh không đỡ. Khớp vai trái đau nhiều, nhất là về đêm khiến bệnh nhân không ngủ được, không dạng được cánh tay, cánh tay không thể đưa được ngang vai  (ROM: 85 độ). BN đã được PGS.TS. Hà Hoàng Kiệm cùng ekip bác sĩ BV Đa khoa Cửa Đông, tiến hành kỹ thuật kéo bóc tách viêm dính khớp vai dưới gây tê thần kinh trên vai tại khoa PHCN và YHCT Bệnh viện Đa khoa Cửa Đông (tại Bệnh viện đa khoa Cửa Đông, TP Vinh, Nghệ An thì đây là lần đầu tiên kỹ thuật này được thực hiện 19. 9.2019). Ngay sau kỹ thuật tầm vận động khớp vai của BN đã trở lại bình thường (ROM dạng và đưa tay lên trên đạt 180 độ) với sự ngạc nhiên và vui mừng của các bác sĩ, KTV bệnh viện và người nhà BN. Hình trên là tầm vận động khớp vai trái của BN trước và ngay sau kỹ thuật kéo bóc tách.  

(*): PGS.TS. Hà Hoàng Kiệm, Bệnh viện Quân y 103, Học viện Quân y.

Nguồn: https://suckhoedoisong.vn/niem-vui-cua-nguoi-thay-thuoc-n143465.html

CHIA SẺ BÀI VIẾT