Học viện West Point, nơi đào tạo ra các “Siêu nhân”
Mặc dù chưa một lần được đặt chân tới West Point, nhưng tôi đã biết đến danh tiếng của ngôi trường huyền thoại này từ lâu qua các tài liệu. Cũng là một sĩ quan, một giảng viên lâu năm của một Học Viện trong Quân đội, ước mơ về một ngôi trường danh tiếng như vậy thôi thúc tôi sưu tầm và biên soạn bài viết này.
Ở trước cổng của Học viện Quân sự Hoa Kỳ là bức tượng của cố Tổng thống George Washington [2].
Ở Mỹ, người ta nói khi nghe thấy ai đó nói tôi đã tốt nghiệp trường West Point thì người ta nhìn anh ta từ trên xuống dưới, như một thực thể lạ, một con người hoàn hảo, không xếp hạng được vì nó không có tiêu chuẩn để xếp [1]. Nếu đi xin việc làm mà thấy có ứng viên tốt nghiệp trường West Point cùng tham gia thì thôi coi như cầm chắc 1 suất rớt, đi về cho nhanh, khỏi phỏng vấn. Ai chẳng biết Yoo Shi Jin của phim “Hậu duệ mặt trời” đã tốt nghiệp Học viện quân sự West Point (trong tập 7, soái ca quân đội Hàn đã tiết lộ mình từng học tại Học viện quân sự West Point). Cơn sốt “Hậu duệ mặt trời” dường như vẫn chưa hề có dấu hiệu hạ nhiệt, đại uý Yoo Shi Jin vẫn là hoàng tử trong mơ của mọi cô gái cùng một bộ phận các chàng trai trên khắp Á châu. Dường như đây là lần đầu tiên trong lịch sử có nhiều cô gái thích tìm hiểu về quân đội và quân nhân đến thế. West Point là mơ ước của mọi ông bố có con nhỏ trên khắp nước Mỹ. Con trai cả của thủ tướng Cambodia Hun Sen là Hun Samet cũng tốt nghiệp trường này. Sự cố tranh chấp đền Preah vihear với Thái Lan, hai bên quyết không bên nào chịu nhường bên nào, thậm chí đã vang lên tiếng súng. Trước tình hình cấp bách đó, Hun Samet nhận nhiệm vụ của tổ quốc và lên đường đi đàm phán với người Thái. Và chỉ với ánh mắt ấm áp và vài câu nói sắc sảo theo phong cách West Point, bên Thái Lan phải xin lỗi và rút quân, nhường lại ngôi đền này cho quê hương Cambodia của anh [1].
Hình trái: Hun Sen bên trái và con trai cả Hun Samet bên phải. Hình phải: Tượng của cố Tổng thống Eisenhower, người đã từng theo học tại Học viện West Point từ năm 1911 đến 1915 [2].
Có hai tổng thống Mỹ đã là cựu sinh viên của West Point (Tổng thống thứ 18 Ulysses Simpson Grant và Tổng thống thứ 34 Dwight D. Eisenhower). Rất đông các tướng lĩnh quân đội Mỹ và lãnh đạo doanh nghiệp lớn cũng từng tốt nghiệp từ đây gồm có: Douglas MacArthur (1903), Joseph Stilwell (1904), Henry "Hap" Arnold (1907), Marsh Carter – chủ tịch NYSE (1962), Alex Gorsky – CEO của Johnson & Johnson (1982), Joseph DePinto – CEO của 7-Eleven (1986), Ken Hicks – CEO của Foot Locker (1974). Tân ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, người đang là giám đốc CIA, được Tống thống Donal Trump chỉ định thay thế cho Ngoại trưởng Rex Tillerson ngày 13.3.2018 là người được giới thiệu đã tốt nghiệp thủ khoa Học viện Quân sự West Point và từng học trường Luật Harvard.… Tỷ lệ CEO trên sinh viên tốt nghiệp (nhớ là tỷ lệ nhé) ở West point cao hơn Harvard, Stanford hay Yale... [2].
Vậy Học viện West Point là gì mà ghê gớm vậy?
West point là Học viện quân sự Hoa Kỳ (The United States Military Academy) viết tắt là USMA, cũng được biết đến với cái tên West Point vì trường tọa lạc ở West Point. West Point được thành lập bởi Tổng thống Thomas Jefferson vào năm 1802 [5], người chỉ huy đầu tiên của West Point là Benedict Arnold, đây là Học viện quân sự lâu đời nhất của Hoa Kỳ. Các sinh viên được gọi là các học viên (cadet). West Point là một trong những trường Đại học/Học viện quân sự danh giá nhất, lâu đời nhất của nước Mỹ. Học viện tọa lạc tại West Point, New York, bên bờ sông Hudson thơ mộng, cách thành phố New York khoảng 50 dặm (80 km) về hướng Bắc. USMA nằm trên một diện tích rộng tới 16.000 mẫu Anh (65 km²) và là một trong những khuôn viên Đại học rộng nhất trên thế giới (nhưng vẫn nhỏ hơn khuôn viên của Học viện Không quân Hoa Kỳ với 18.000 mẫu Anh - 73 km²) [3]. Sở dĩ gọi West Point là nơi đào tạo ra những “siêu nhân” (Những công dân hoàn hảo) của nước Mỹ bởi trong suốt 2 thế kỷ từ khi được thành lập, Học viện luôn đặt sứ mệnh đào tạo ra những học viên xuất sắc trong 4 lĩnh vực quan trọng: trí tuệ, thể chất, quân sự và đạo đức [5].
Truyền thống của West Point đầy ắp những thành tích về các nhân vật tên tuổi luôn tìm cách để thay đổi thế giới ngay từ giây phút họ bước chân ra khỏi cổng trường. West Point liên tục nằm trong top 5 đại học hàng đầu của Mỹ trong bảng xếp hạng của các tờ báo và tổ chức uy tín.
Các trang bị độc đáo nhất của trường gồm một dốc trượt tuyết và một trường bắn pháo binh, thêm vào đó là các tòa nhà của Học viện và các trang thiết bị thể thao được tạo lập ở một khuôn viên riêng biệt trong trường. Vị trí này đã có từ năm 1778, và nó vẫn là vị trí quân sự lâu đời nhất của Hoa Kỳ [6].
Các sinh viên của trường (cadet) khi được nhận vào trường sẽ được hưởng chế độ học bổng toàn phần (bao gồm toàn bộ mọi chi phí kể cả sinh hoạt phí) nhưng đổi lại các cadet sẽ phải ký cam kết phục vụ cho quân đội Mỹ tối thiểu 5 năm sau khi tốt nghiệp.
USMA được xếp hạng thứ 12 trong số 50 trường Đại học/Cao đẳng tốt nhất nước Mỹ. Điểm đặc biệt nhất của Học viện này là từ chương trình học cho đến các chương trình rèn luyện thể lực của các cadet trong vòng một ngày nặng bằng cả tháng của một sinh viên bình thường [3].
Điều khá lạ là mặc dù là Học viện Quân sự, nhưng lại cung cấp các quản trị cao cấp cho nền kinh tế Mỹ và thế giới. Sau 5 năm bắt buộc phải phục vụ trong quân đội, phần lớn các cựu sinh viên rời bỏ binh nghiệp, học thêm một MBA (Master of Business Administration - Thạc sĩ quản trị kinh doanh) rồi đi làm cho các tập đoàn và thăng tiến rất nhanh. Ở West Point, có một slogan là “cứ đưa cho tôi một người không phải tâm thần, tôi đều có thể đào tạo thành một công dân ưu tú” [1]. Quá trình học tập và rèn luyện kéo dài 47 tháng ở đây được gọi là “Trải nghiệm West Point” (West Point Experience). Chương trình giảng dạy của trường gồm 42 chuyên ngành và lĩnh vực nghiên cứu. Tất cả đều nhằm mục tiêu: Củng cố quan điểm lịch sử, nuôi dưỡng hiểu biết văn hoá, rèn luyện kỹ năng quân sự và phát triển tố chất lãnh đạo [9]. Là một trường quân đội nhưng các câu lạc bộ ngoại khóa của trường không giới hạn, từ câu lạc bộ đồng ca cho tới câu lạc bộ trượt tuyết, đua thuyền. Mỗi học viên bắt buộc phải tham gia vào một câu lạc bộ hoặc một môn thể thao. Ngoài thể thao, trường còn có rất nhiều hoạt động để học viên tham gia. Ví dụ, có hơn 100 câu lạc bộ giải trí cho học viên và nhiều hoạt động xã hội khác như: rạp chiếu phim, lớp học nhảy, khóa học đánh golf, trượt tuyết, bowling… Vào cuối tuần, nhà trường sẽ tổ chức khiêu vũ, đôi khi còn mời đoàn nghệ sĩ nhà hát Broadway đến biểu diễn, sinh viên cũng có thể mời bạn bè đến tham dự. Tuy nhiên, bản thân họ không thể ra ngoài tham gia các hoạt động giải trí. Nhà trường cũng từng mở chương trình khiêu vũ dành cho sinh viên mới, để mọi người có sân chơi giải trí [12].
Cùng với việc phát triển học thuật, thể chất và quân sự, các học viên của West Point còn phát triển giá trị đạo đức, tinh thần và xã hội. West Point có Lời thề Danh dự dành cho Học viên: “Học viên không nói dối, không lừa đảo, không ăn cắp và không khoan dung với những kẻ làm điều này” [9]. Tại West Point, học viên rất ít nói về việc tương lai kiếm được bao nhiêu tiền, mà luôn suy nghĩ là thế giới này nên như thế nào, làm sao để thay đổi thế giới này theo phương thức của mình, để nó trở nên tốt đẹp hơn [12].
West Point thiết kế một chương trình đào tạo để mỗi sinh viên của họ có được dáng vóc của một người mẫu, sức khoẻ của một vận động viên Olympic, trí tuệ của một học giả, ăn nói như một thuyết gia, cư xử như một chuyên gia tâm lý [12].
Các khoa, bộ môn khoa học của trường [6]:
1. Khoa Khoa học ứng xử và Lãnh đạo
2. Khoa Hóa học và Khoa học sự sống
3. Khoa Kỹ thuật Cơ khí và Xây dựng
4. Khoa Kỹ thuật Điện và Khoa học máy tính
5. Khoa Tiếng Anh và Triết học
6. Khoa Ngoại ngữ
7. Khoa Địa lý và Kỹ thuật môi trường
8. Khoa Lịch sử
9. Khoa Luật
10. Khoa Các khoa học Toán học
11. Khoa Vật lý và Kỹ thuật hạt nhân
12. Khoa Khoa học xã hội
13. Khoa Kỹ thuật hệ thống
Logo của West Point
Vị trí: West Point, New York, Hoa Kỳ; Khuôn viên: 16.080 mẫu Anh (65 km²); Khẩu hiệu: Danh dự • Trách nhiệm • Tổ quốc; Nhân viên: Khoảng 500 giảng viên; Sinh viên đại học: 4.000; Website: www.usma.edu.
Tuyển học viên đầu vào
Một người thợ kim hoàn dù giỏi đến mấy thì cũng phải đưa cho anh ta nguyên liệu là vàng hoặc ít nhất là quặng vàng thì anh ta mới làm được một chiếc nhẫn vàng tuyệt hảo, nếu đưa cho anh ta nguyên liệu đồng hoặc quặng đồng thì anh ta cũng chỉ làm ra được chiếc nhẫn đồng mà thôi. Để đào tạo ra những “siêu nhân” thì tuyển học viên đầu vào của West Point rất khắt khe, mỗi năm West Point chỉ tuyển khoảng 1300 học viên cả nam và nữ tới từ tất cả các bang trên nước Mỹ, ở mọi chủng tộc, tôn giáo và văn hóa. Tỷ lệ trúng tuyển của West Point là 9%, có nghĩa là cứ 100 hồ sơ gửi về trường, chỉ có 9 ứng viên được nhận, trong đó có 83% nam, 17% nữ [10]. Và trong năm thứ nhất, bắt buộc phải loại thải 10%. Tức năm cuối chỉ còn dưới 1000 học viên ra trường [12]. Tuy nhiên, những sinh viên bị loại khỏi West Point vẫn xuất sắc đến mức cả Đại học Harvard hay MIT cũng đến mời về học [13].
Theo một Đạo luật của Quốc hội được thông qua vào năm 1903, để trở thành học viên của trường phải có sự giới thiệu của ít nhất một thượng nghị sỹ là người đại diện và một người được ủy quyền trong Quốc hội. Hiện tại, mỗi thành viên của Quốc hội và Phó Tổng thống có thể có 5 tiêu chuẩn giới thiệu cho Học viện Quân sự Hoa Kỳ bất cứ thời điểm nào. Khi bất kỳ một học viên nào tốt nghiệp hoặc rời trường, một ví trí trống sẽ được tạo ra. Các ứng cử viên sẽ được giới thiệu, đề nghị chính thức bởi Thượng nghị sỹ là người đại diện của họ, hoặc một người được ủy nhiệm trong Quốc hội, và những lựa chọn này ở quy mô lớn được Phó tổng thống Hoa Kỳ bổ nhiệm. Quá trình giới thiệu, bổ nhiệm không mang tính chính trị và những người được chỉ định không biết người đại biểu Quốc hội là người bổ nhiệm. Các đại biểu Quốc hội thường giới thiệu 10 người cho một vị trí trống. Họ có thể chỉ định theo phương thức tranh đua hoặc theo nguyên lý chỉ định. Trong phương thức tranh đua, tất cả 10 ứng cử viên sẽ được kiểm tra lại tại Học viện để chọn ứng cử viên nào có chất lượng tốt nhất. Nếu việc bổ nhiệm của đại biểu Quốc hội theo nguyên lý chỉ định, thì chỉ cần có điều kiện là ứng cử viên có sức khỏe tốt, không bị bệnh theo tiêu chuẩn của trường, thì ứng cử viên đó sẽ được chấp nhận, ngay cả khi có các ứng cử viên khác chất lượng tốt hơn. Độ khó trong việc giành được sự bổ nhiệm rất khác nhau, tùy theo số ứng cử viên của mỗi bang. Để được nhận vào học tại trường, các thí sinh phải ở trong độ tuổi từ 17 đến 23 tùy theo đầu vào, chưa lập gia đình, không có trách nhiệm nuôi dưỡng trẻ nhỏ, có phẩm cách đạo đức tốt. Quy trình được xét duyệt bao gồm một đơn xin vào trường, một cuộc kiểm tra tiêu chuẩn và những người giới thiệu [6].
Yêu cầu đối với thí sinh: Quy trình được xét duyệt bao gồm một đơn xin vào trường, một cuộc kiểm tra tiêu chuẩn và những người giới thiệu. Các ứng cử viên cũng phải trải qua cuộc kiểm tra sát hạch về khả năng chịu đựng của cơ thể, cụ thể là vượt qua bài Đánh giá thể lực (Candidate Fitness Assessment) do West Point tổ chức và còn phải qua một đợt kiểm tra toàn diện về sức khỏe bao gồm cả kiểm tra thị kính của mắt để thích hợp với vị trí được tuyển chọn. Các ứng cử viên có vấn đề về tầm nhìn của mắt hay có bệnh tật sẽ bị loại. Việc kiểm tra sức khoẻ thường được tiến hành bởi giáo viên đào tạo thể chất trong trường phổ thông trung học hoặc huấn luyện viên các đội thể thao. Ngoài ra, mỗi năm có khoảng 20 thí sinh là người nước ngoài được nhận vào học tại trường. Các nước có thí sinh gửi đến học tại trường phải trả chi phí cho các học viên của họ. Kể cả với sinh viên ngoại quốc, đầu vào cũng phải vượt qua các kỳ thi như TOEFL (Test Of English as a Foreign Language), SAT (Scholastic Assessment Test), GMAT (Graduate Manegement Admission Test), GRE (Graduate Record Examination)…tuỳ theo cấp và ngành [6].
Hội đồng Tuyển sinh của West Point có nhiệm vụ tìm ra những ứng viên nổi bật trong đám đông về thành tích học thuật, về thành tích thể dục thể thao và tố chất lãnh đạo. Để xác minh những phẩm chất này, Hội đồng Tuyển sinh sẽ xem xét cả học bạ phổ thông, điểm SAT và/hoặc điểm thi viết ACT (American College Testing). Điểm ACT sẽ không được chấp nhận nếu không có phần thi viết. Số liệu từ tờ Princeton Review cho biết, các ứng viên trúng tuyển từ khóa 25 tới khóa 75 của trường đã đạt điểm số trong khoảng sau đây: Đọc SAT: 570-690, Toán SAT: 590 – 700, Viết SAT: 550 – 660, ACT: 26 – 31. Để đánh giá về thể lực, ngoài việc xem xét quá trình tham gia các hoạt động thể dục, thể thao của ứng viên từ thời gian học phổ thông, hội đồng tuyển sinh còn tiến hành bài thi thể lực bao gồm 6 nội dung: ném bóng rổ, đu xà (cả nam và nữ) hoặc đu xà gập tay (với nữ), chạy con thoi, bật tôm, chống đẩy và chạy 1 dặm. Hội đồng Tuyển sinh của West Point luôn tìm kiếm những ứng viên có tố chất lãnh đạo hiếm có và nổi trội từ khi còn học phổ thông. Họ có thể là lãnh đạo của các hội sinh viên, lớp trưởng, các vận động viên trường học, chủ tịch câu lạc bộ, trưởng nhóm. Ngoài ra, ứng viên phải đạt các tiêu chí cơ bản như: từ 17-23 tuổi tính tới ngày 1/7 của năm học đó, là công dân Hoa Kỳ, chưa kết hôn, không có thai hoặc phải chịu trách nhiệm pháp lý về việc nuôi dưỡng con cái.
Kể từ khi thành lập vào năm 1802 đến năm 1976, West Point không nhận học viên nữ. Từ năm 1977 trở đi, học viện mới mở cửa cho nữ học viên và đã có hơn 4.100 cô gái đã tiếp bước 62 nữ học viên đầu tiên tốt nghiệp vào năm 1980 [6]. Với tổng số 4.400 học viên, học viên nữ chiếm 15% [7].
Quá trình đào tạo
Chương trình học từ thiên văn vũ trụ đến cách bắt tay, cách uống rượu vẫn tỉnh táo, cách gấp mùng mền chăn gối đến tranh luận các tác phẩm của Victor Hugo. Trên thông thiên văn, dưới tường địa chất, giữa thấu nhân tâm [1]. Để bảo đảm chất lượng giảng dạy 20 học viên là quân số tối đa của phần lớn lớp học ở đây [7].
Là một trường quân đội nhưng các câu lạc bộ ngoại khóa của trường không giới hạn, từ câu lạc bộ đồng ca cho tới câu lạc bộ trượt tuyết, đua thuyền. Mỗi học viên bắt buộc phải tham gia vào một câu lạc bộ hoặc một môn thể thao, những môn học cơ bản phục vụ sứ mệnh quân sự như: quyền anh, bơi sống sót, thể dục cá nhân/ đơn vị. Các học viên sống trong doanh trại của trường trong suốt 4 năm và nhận trợ cấp hàng tháng. Ngoài thế thao, trường còn có rất nhiều hoạt động để học viên tham gia. Ví dụ, có hơn 100 câu lạc bộ giải trí cho học viên và nhiều hoạt động xã hội khác như: rạp chiếu phim, lớp học nhảy, khóa học đánh golf, trượt tuyết, bowling…
Cùng với việc phát triển học thuật, thể chất và quân sự, các học viên của West Point còn phát triển nhiều kỹ năng khác để chuẩn bị cho sứ mệnh lãnh đạo các binh sĩ Hoa Kỳ. Việc phát triển các giá trị đạo đức, tinh thần và xã hội diễn ra chính thức và không chính thức trong suốt 47 tháng trải nghiệm. West Point có Lời thề Danh dự dành cho Học viên: “Học viên không nói dối, không lừa đảo, không ăn cắp và không khoan dung với những kẻ làm điều này”. "Đừng hỏi đất nước đã làm gì cho bạn, hãy tự hỏi mình đã làm gì cho đất nước", mỗi học viên West Point đều thuộc lòng câu nói nổi tiếng này của Tổng thống Kennedy [12].
Điểm mạnh trong chương trình học thuật của West Point là quy mô lớp học nhỏ - 95% lớp học dưới 20 học viên, tỷ lệ sinh viên – giảng viên là 7:1. Tỷ lệ sinh viên ở lại trường sau năm thứ nhất là 94,8%, trong khi tỷ lệ tốt nghiệp là 78%.
Bạn có biết, để rèn được một thanh bảo kiếm, người thợ rèn phải làm gì không? Họ phải chọn được loại thép tốt, sau khi rèn thành thanh kiếm họ phải “tôi” cho thép cứng nhưng lại không được giòn mà phải dẻo bằng cách: nung đỏ thanh kiếm trong lò rồi rút ra nhúng ngay vào nước lạnh. Làm nhiều lần như vậy thép trở nên rất cứng mà lại không giòn. Ở West Poin cũng vậy, sinh viên vừa vào trường đã phải bị khủng bố tinh thần. Quan niệm là trụng nước sôi 100 độ rồi đem qua trụng nước đá. Nên sau này, dù có sự cố gì trong đời, họ cũng cảm thấy bình thường, chẳng băn khoăn gì. Đầu tiên là họ nhốt sinh viên từng tốp vào trong phòng, sau 2 giờ thì thả ra, yêu cầu trả lời các câu hỏi như có bao nhiêu bóng đèn trong phòng, bàn ghế màu gì, lúc vào mấy giờ mấy phút, lúc ra mấy giờ mấy phút, người ngồi bên trái bạn có đeo đồng hồ không, người bên phải tên gì….Trả lời không được là tự động cuốn gói về nhà. Bài học đầu tiên về ÓC QUAN SÁT, cái quan trọng nhất của một nhà quản trị tài ba. Và những bài học tương tự như vậy thường xuyên diễn ra.
Rõ ràng là dấu ấn đào tạo rất quan trọng với người trẻ. Nếu chịu khó và có phương pháp đào tạo đúng, ngây ngô ngơ ngáo vẫn trở thành xuất sắc, vẫn có thể trở thành một Steve Job như thường, vì chúng ta giỏi lắm cũng chỉ sử dụng có 1/10 khả năng của bộ não. Giáo dục Mỹ nói chung là kỹ, vì họ đào tạo là cho nước Mỹ có thể sử dụng, không phải chỉ với mục đích xuất khẩu giáo dục như một số nước khác. Nên với sinh viên ngoại quốc, đầu vào cũng rất khó, phải vượt qua các kỳ thi như Toefl, SAT, GMAT, GRE…tuỳ theo cấp và ngành, còn trường nào không kiểm tra đầu vào, thì trường đó hoặc là diploma mill, hoặc không ai biết tới. Họ cho rằng, việc học viên có được các chứng chỉ này thể hiện sự nghiêm túc trong việc theo đuổi học thuật. Thật ra, các kỳ thi kiến thức so với khả năng của sinh viên Việt Nam thì chẳng là gì, vì để vào đại học Việt Nam, kiến thức còn khổng lồ hơn nhiều, khó hơn nhiều. Tuy nhiên về thể chất, khả năng hoạt động xã hội, về các kiến thức lịch sử, thiên văn … chắc còn thua xa các ứng viên West Poin. Cũng vì là đào tạo để nước Mỹ có thể sử dụng, nên thời gian cũng lâu hơn, như MBA cũng phải mất 3 năm….so với 12 hay 18 tháng ở một số nước [1].
Học viện West Point lừng danh, kiêu hãnh nhìn xuống dòng sông Hudson thơ mộng là ước mơ của mọi ông bố khi có đứa con ra đời, và muốn nó “đã mang tiếng ở trong trời đất, phải có danh gì với núi sông”. Đào tạo trở thành công dân có ích, giỏi giang, để thoả chí tang bồng hồ thỉ, vùng vẫy giữa đất trời. Khi 18 - 30 tuổi, trong lúc đám ngây ngô ngơ ngáo kia đốt tuổi trẻ trong các quán bar, các quán cà phê, vũ trường, rũ rượi xoã tóc đi ra đi vô không biết làm gì, suốt ngày chat chit nhăng cuội, ngủ nhiều hơn học và làm cho đầu óc u u mê mê, nông cạn, cái gì cũng làm biếng, cũng lười…thì các bạn này đã phải vất vả đầu tư trí lực và thể lực. Thư viện West Poin mở 24/24 giờ, ở đó người ta thấy những cái đầu cắm cúi ghi ghi chép chép, những cuốn sách dày cộm phải đọc xong trong một vài ngày. Đọc nhanh và rất nhanh, để sau này đi làm, giấy tờ công văn, đọc nhoay nhoáy để phúc đáp, chứ thể loại thấy chữ nhiều đọc nhức mắt, thì thôi khỏi tuyển dụng. Nó đánh vần 1 công văn đọc xong mất hết cả ngày, năng suất lao động sẽ kém. Trí thức là phải đọc nhanh để làm việc giỏi, mà muốn đọc nhanh thì phải tập luyện [1].
Nhìn các học viên West Poin đánh đàn, nhảy, khiêu vũ, võ thuật, hát, ảo thuật, thám hiểm, vẽ…hay thậm chí tỉ mỉ ngồi cắt tỉa giấy để rèn luyện đôi tay khéo léo, bạn sẽ thấy mình sẽ phải cố gắng thật nhiều. Một ngày chỉ có 24 giờ, là công bằng cho tất cả mọi người. Chúng ta phải ngủ 6 - 8 tiếng, ai cũng chỉ còn 16 giờ trong ngày, nên phải chia ra, làm gì, học gì trong quỹ thời gian ít ỏi đó. Một học viên West Point, nếu sáng sớm không nộp được bảng mô tả công việc trong ngày (daily to - do list) cho bạn trưởng nhóm, thì coi như nắm chắc suất cuốn gói về quê. Không có chuyện ngủ dậy và ngày đó không biết mình phải làm gì [4].
Kỹ năng thuyết trình, thuyết pháp sao cho người khác nghe mà rụng rời tay chân nằm trong chương trình học. Những bức tường ở West Point luôn đông nghẹt học viên đứng nhìn vào đó, tập nói với bức tường, thu âm, nghe đi nghe lại, nói đi nói lại sao cho hay mới thôi [1].
Dưới trời tuyết lạnh khủng khiếp, họ phải lăn lê bò trườn để tập thể lực. 5 giờ sáng là kẻng báo thức, dậy tập thể lực bằng các bài tập với cường độ nặng của vận động viên nhà nghề. Tập bơi, đứng nước 5 giờ, ai đuối quá thì vớt lên, coi như rớt. Rồi tập vượt mọi địa hình. Rèn luyện thể lực sao cho mọi điều kiện thời tiết đều phải thích nghi, nóng 45 độ ở châu Phi hay âm 20 độ ở Alaska đều chịu được [1].
Kỹ năng tồn tại và óc sáng tạo được chú ý đào tạo kỹ. Những lần trong đêm tối, họ bị thả giữa rừng, và tìm cách về lại trường bằng mọi khả năng có thể, nhìn các vì sao trên trời đoán hướng, tìm thức ăn, dựng lều. Kiến thức lãnh đạo phải có và phải nhớ vanh vách. Và có khi đang ngủ say giấc, 2 giờ sáng bị đánh thức dậy để kiểm tra, với các câu hỏi như 10 vị tướng giỏi nhất mọi thời đại là ai, tướng Võ Nguyên Giáp dùng chiến thuật gì trong trận Điện Biên Phủ. Nếu bạn là Napoleon, bạn sẽ viết lại lịch sử của trận Waterloo như thế nào….Không trả lời được, phải đứng ngoài hành lang cả đêm để suy nghĩ. Đào tạo để mỗi học viên West Point có được dáng vóc của một người mẫu, sức khoẻ của một vận động viên Olympic, trí tuệ của một học giả, ăn nói như một thuyết gia, cư xử như một chuyên gia tâm lý…. [1].
Khi về già, họ thành lập các hội WPer alumni, đi câu cá bên bờ biển Caribe, đi ngắm hoàng hôn ở Bali, thong dong tự tại, phong lưu tuyệt đỉnh, vì ai cũng có một tuổi trẻ học và làm như điên. Còn có những người đàn ông trên đời, về già rồi mà vẫn cứ vật lộn mưu sinh, xin tiền vợ, xin tiền con cái, thì cũng có thể họ kém may mắn, nhưng chắc chắn họ đã lãng phí tuổi trẻ một cách vô bổ trong các trò trai gái, ăn chơi đàn đúm, xài tiền của cha mẹ, hay đơn giản là lười nhớt thây. Làm biếng thì sau này phải khổ, thế thôi, trách ai [1].
Những học viên có khả năng tốt nghiệp West Poit đều là những người có thể thực hiện nhiệm vụ quan trọng trong những điều kiện hết sức gian khổ. "Hợp tác" là một trong các quy định quân sự của West Point, và hợp tác không thể tách rời tập thể. Rosenberg, một học viên của trường cho biết, trong West Point, tinh thần tập thể đặc biệt quan trọng, khi có việc gì xảy ra thì mọi người đều phải thông tin cho nhau. Cuộc sống 4 năm ở West Point, làm cho Rosenberg hiểu rõ rằng, tập thể quyết định sự sống và cái chết. Trong huấn luyện, do đồng đội “chết”, nên cô thường phải một mình đối mặt với một vài kẻ địch, điều này rất phù hợp với thực tế chiến trường. Bởi vì, ở West Point, có khi một người phạm sai lầm, cả tiểu đội sẽ bị trừng phạt. Rosenberg từng viết câu này trên cuốn sổ tay của mình: “Nếu như trong lòng bạn nghĩ vì người khác, thì bạn sẽ gặt hái được thành công” [13].
Để giúp các thành viên mới nhớ đến đội, trường West Point có rất nhiều "thủ thuật" đặc biệt. Theo trí nhớ của Bette Peide, "người mới vào trường, có rất nhiều thứ phải nhớ. Phòng họp có mấy cái đèn, thời khóa biểu hàng ngày như thế nào, đều phải nhớ không sai một chữ". Học viên mới thường phải đứng ở hành lang, hô to, rõ ràng báo giờ cho mọi người biết: “Tập trung đi ăn tối còn 5 phút, hãy mặc đồng phục!". Nếu thông báo sai điều gì sẽ bị trừng phạt ngay. Mà hình phạt lại là đọc: phải đọc tất cả những thông tin liên quan trong ngày, ví dụ như ngày tháng, tên của cán bộ trực nhật, các hoạt động quan trọng, bộ phim chiếu trong ngày, thậm chí ngày đó cách lễ tốt nghiệp còn bao nhiêu ngày, những việc này đều phải báo cáo không sai một chút nào". "Khi vào phòng ai đó, bạn phải để cửa mở vì luôn có người giám sát bạn", Efaw kể với New York Times. "Khó mà hẹn hò ở đây. Không có nắm tay và các cử chỉ thân mật và không có chuyện trốn ra ngoài. West Point không tán thành việc hẹn hò trong cùng một đội" [13].
Khi đã ý thức rõ ràng về sứ mệnh của mình, học viên tốt nghiệp West Point sẽ có sức bền hơn người. Trong quân đội Mỹ, học sinh trường West Point được gọi là "viền dài màu xám". Quân trang màu xám của trường West Point có từ năm 1816 vẫn chưa có gì thay đổi. Viền xám này rất dài, rất đậm. Trường West Point nuôi dưỡng nên hai vị Tổng thống Mỹ là Grant, Eisenhower cùng nhiều danh tướng như Patton, MacArthur.
Nhờ quá trình rèn luyện và đào tạo để trở thành một con người toàn diện, West Point không chỉ đào tạo ra những vị tướng giỏi cho quân đội Hoa Kỳ, cựu sinh viên West Point sau 5 năm phục vụ quân đội có rất nhiều người trở thành những CEO, các chính trị gia tài ba của đất nước. West Point tự hào đã đào tạo ra 2 Tổng thống Mỹ: Tổng thống thứ 18 Ulysses Simpson Grant và Tổng thống thứ 34 Dwight D. Eisenhower. Ngoài ra, một số lãnh đạo doanh nghiệp lớn của Mỹ cũng từng tốt nghiệp từ đây: Marsh Carter – chủ tịch NYSE (1962), Alex Gorsky – CEO của Johnson & Johnson (1982), Joseph DePinto – CEO của 7-Eleven (1986), Ken Hicks – CEO của Foot Locker (1974)… [10].
Bằng cấp
Học viên tốt nghiệp tại trường sẽ được nhận bằng cử nhân khoa học và hầu hết được phong cấp thiếu úy (cấp quân hàm thấp nhất của sĩ quan) trong Lục quân Hoa Kỳ. Học viên sau khi tốt nghiệp có nghĩa vụ phục vụ ít nhất 5 năm trong quân đội. Việc bố trí vào các chuyên ngành khác nhau như bộ binh, pháo binh, thiết giáp, hàng không,... được quyết định bởi những người trong hội đồng có trách nhiệm của trường. Các học viên nước ngoài được bố trí vào các nhánh của lục quân nước họ. Từ năm 1959, các học viên phải có khả năng đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ hoặc sau khi tốt nghiệp phải nhận một nhiệm vụ trong Không quân Hoa Kỳ, Hải quân Hoa Kỳ hoặc Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ để cung cấp cho họ khả năng thích ứng với các yêu cầu nhiệm vụ. Mỗi năm, một số lượng nhỏ những học viên tốt nghiệp làm việc này, và thực hiện theo cách trao đổi một đổi một với các học viên tương tự giữa các trường [6].
Những người tốt nghiệp từ trường West Point không chỉ là những tướng tài, mà nhân tài cũng rất nhiều. Sau Chiến tranh Thế giới lần thứ hai, trong 500 công ty lớn trên thế giới, các chủ tịch hội đồng quản trị có nguồn gốc xuất thân từ trường West Point lên đến hơn 1.000 người, nhân tài quản lý cao cấp có trên 5.000 người.
Sau lễ tốt nghiệp, điều đặc biệt mà chưa có trường đại học nào có đó là các học viên tốt nghiệp West Point sẽ được đeo một chiếc nhẫn kỷ niệm nổi tiếng có khắc năm tốt nghiệp của họ. Nghi thức đeo nhẫn được bắt đầu từ năm 1835 [13]. Mỗi khóa sẽ có thiết kế riêng. Chiếc nhẫn này được coi là "thẻ căn cước" và cũng là báu vật cuộc đời của các cựu học viên West Point [7].
Ghi chú
- TOEFL (Test Of English as a Foreign Language): là bài thi được tiêu chuẩn hóa nhằm đánh giá khả năng thông thạo của người học và người sử dụng tiếng Anh (Mĩ). Bài kiểm tra này bao gồm các kĩ năng: nghe, nói, đọc, viết. TOEFL đánh giá kĩ năng hiểu và sử dụng tiếng Anh chuẩn Mĩ của một người có đạt đến trình độ có thể sử dụng ở bậc đại học. Điểm TOEFL quy định là một trong những yêu cầu để xét chấp nhận cho học viên nước ngoài vào học tại hầu hết các trường đại học và cao đẳng ở Mĩ. Ngoài ra, các tổ chức như cơ quan chính phủ, cơ quan cấp giấy phép, doanh nghiệp, hoặc học bổng chương trình có thể yêu cầu chứng chỉ này để cử học viên đi du học hay đề bạt. Điểm số TOEFL có giá trị trong 2 năm.
Bài thi TOEFL là thương hiệu độc quyền của Viện Khảo thí giáo dục Hoa Kỳ (Educational Testing Service - ETS) và được tổ chức trên toàn thế giới. Bài thi lần đầu được tổ chức vào năm 1964 và cho đến nay đã có hơn 25 triệu thí sinh dự thi.
Thí sinh được báo một mức điểm tương ứng với trình độ thông thạo tiếng Anh của họ và không có khái niệm đỗ hoặc trượt. Tuy vậy, những trường hợp cần kết quả TOEFL sẽ yêu cầu phải đạt một mức điểm nào đó, và điểm càng cao hơn mức sàn càng mang lại cơ hội lớn hơn cho người ứng thí.
- SAT (Scholastic Assessment Test): là bài kiểm tra đánh giá năng lực chuẩn hóa được sử dụng rộng rãi cho xét tuyển đại học trong hệ thống giáo dục Mỹ. Được giới thiệu lần đầu năm 1926, tên gọi và cách thức tính điểm được thay đổi nhiều lần, tên ban đầu là Scholastic Aptitude Test, sau đó là Scholastic Assessment Test, tiếp đó đổi thành SAT I: Reasoning Test, sau nữa là SAT Reasoning Test và hiện nay gọi đơn giản là SAT.
SAT được sở hữu và cho ra mắt bởi College Board một tập đoàn tư nhân phi lợi nhuận tại Mỹ và được phát triển, quản lý bởi Educational Testing Service dưới danh nghĩa College Board. Bài kiểm tra nhằm mục đích đánh giá sự sẵn sàng về kiến thức của học sinh chuẩn bị vào đại học. SAT ban đầu được thiết kế không phù hợp với chương trình trung học, nhưng vài điều chỉnh được tạo ra trong phiên bản bài kiểm tra SAT được giới thiệu năm 2016. Chủ tịch của College Board, David Coleman cho biết ông muốn làm cho bài kiểm tra phản ánh chặt chẽ hơn những gì học sinh học được ở trường.
Ngày 5 tháng 3 năm 2014, College Board tuyên bố một phiên bản SAT được thiết kế lại sẽ được quản lý lần đầu tiên vào năm 2016. Bài kiểm tra SAT hiện tại phiên bản 2016, phải mất 3 tiếng để hoàn thành xong, thêm 50 phút cho bài luận và đến năm 2017 phải trả US$45 (US$57 với bài luận tùy chọn), gồm các loại phí về sau, các loại phí xét bổ sung nếu SAT được thực hiện bên ngoài lãnh thổ Mỹ. Điểm số trong SAT được chấm theo thang từ 400 to 1600, gồm kết quả kết quả từ 2 phần mỗi phần thi 800 điểm: toán, đọc phê bình và viết. Làm bài kiểm tra SAT hoặc ACT là yêu cầu đầu vào của nhiều trường đại học tại Mỹ với sinh viên năm nhất nhưng không phải là tất cả trường. Bắt đầu từ năm học 2015-2016, College Board tuyên bố sẽ hợp tác với trang web giáo dục trực tuyến miễn phí Khan Academy để cung cấp bài thi thử SAT miễn phí.
- GMAT (Graduate Management Admission Test): là bài thi linh hoạt được tiêu chuẩn hóa thực hiện trên máy tính với toán và tiếng Anh để đánh giá khả năng bẩm sinh thành công trong lĩnh vực học thuật bậc trên đại học.Các trường về kinh tế thường sử dụng bài kiểm tra này như là một trong nhiều tiêu chí lựa chọn đầu vào cho chương trình quản trị kinh doanh bậc trên đại học (như là: MBA, Master of Administration, ect.) chủ yếu là ở Mĩ và cả một số nước nói tiếng Anh khác nữa. Bài thi được gửi qua đường máy tính đến các địa điểm trên toàn thế giới. Ở những địa điểm quốc tế, nơi chưa thiết lập mạng máy tính, bài thi GMAT hoặc được thực hiện trên máy tính tại chỗ với một bảng câu hỏi giới hạn hay là được thực hiện trên giấy (được thực hiện 1 hoặc 2 lần 1 năm) ở những địa điểm thi tại nơi đó. Như vào tháng 12 năm 2009, lệ phí thi là 250 đô la Mĩ trên toàn cầu.
Bài thi đánh giá các kĩ năng về ngôn ngữ, toán, viết phân tích, đây là những điều các thí sinh cần phải nâng cao không ngừng trong quá trình học tập và làm việc. Người thi lần lượt trả lời các câu hỏi ở cả ba phần, và thường có 2 lần nghỉ không bắt buộc; nói chung bài thi diễn ra trong 4 giờ đồng hồ.
Điểm có giá trị trong vòng 5 năm (như trong phần lớn quy chế) kể từ ngày làm bài thi cho tới khi trúng tuyển (có nghĩa là được chấp nhận, không tính cho đến ngày nộp đơn). Điểm tối đa có thể đạt được trong bài thi là 800. Trong 3 năm tính đến tháng 10 năm 2009, số điểm trung bình là 538.5.
Phần đánh giá viết phân tích (Analytical Writing Assessment – AWA) là phần thi đầu tiên. Tiếp đó là phần thi toán và ngôn ngữ theo tùy chọn.
- GRE (Graduate Record Examination): là bài kiểm tra tiêu chuẩn được sử dụng trong việc xét điều kiện nhập học sau đại học (Master hoặc PhD) ở các chuyên ngành khoa học tự nhiên và khoa học xã hội (trừ Y, Dược, Luật) tại Mỹ. Chứng chỉ GRE được sử dụng để so sánh và đánh giá thành tích học tập của các thí sinh sau đại học bên cạnh bảng điểm đại học và các chứng chỉ liên quan khác. Bài thi có 2 dạng thức: GRE tổng quát (General Test) – là bài thi chung cho các bạn sinh viên muốn học sau đại học và GRE chuyên ngành (Subject Test) – là bài thi chuyên ngành trong 8 lĩnh vực (hóa học, sinh học, khoa học máy tính…). Trên thế giới. có khoảng nửa triệu người tham gia dự thi GRE tổng quát hàng năm so với số ít sinh viên chọn bài GRE chuyên ngành.
Bài thi tổng quát (General Test) được làm trên máy tính và bao gồm 3 phần thi: ngôn ngữ, định lượng và viết luận phân tích. Phần ngôn ngữ và toán học có thang điểm từ 130-170, 1 đơn vị điểm/câu hỏi. Phần phân tích được tính trên thang điểm 0-6, 0.5 đơn vị điểm/câu hỏi. Bài thi không chú trọng vào những vấn đề cụ thể trong bất kỳ lĩnh vực nghiên cứu nào, mà là một tập hợp các kỹ năng được cho là quan trọng đối với các sinh viên tiềm năng.
Bài thi chuyên ngành (Subject Test) được làm trên giấy, và được tổ chức mỗi năm 3 lần trên toàn thế giới. Khác với bài thi tổng quát, bài thi GRE chuyên ngành có thể giúp bạn nổi bật so với các ứng viên khác bằng cách nhấn mạnh kiến thức và mức độ kỹ năng của bạn trong một lĩnh vực cụ thể. Bài thi Chuyên ngành đo lường sự thành đạt ở cấp đại học trong tám lĩnh vực học tập cụ thể như sau: Sinh hóa, Sinh học tế bào và phân tử, Sinh học, Hóa học, Khoa học Vi tính, Văn chương Anh, Toán học, Vật lý, Tâm lý học. Để xác định được bài thi phù hợp cho bạn, bạn cần phải tham khảo chương trình học mà bạn chuẩn bị đăng ký. Với các lĩnh vực học tập không có bài thi chuyên ngành, bạn nên chọn bài thi tổng quát.
Tài liệu tham khảo:
1. Chuyện ở West Poin. Tony buổi sáng. https://vuthat.wordpress.com/2014/07/15/co-gai-viet-va-truong-west-point/
3. http://danvietucchau.blogspot.com/2014/08/chuyen-o-hoc-vien-quan-su-west-point.html
5. https://www.tienphong.vn/hanh-trang-nguoi-linh/co-gai-da-mau-20-tuoi-lam-nen-lich-su-tai-hoc-vien-quan-su-my-1177912.tpo
6.https://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%8Dc_vi%E1%BB%87n_Qu%C3%A2n_s%E1%BB%B1_West_Point_Hoa_K%E1%BB%B3
7.https://www.google.com.vn/search?q=tr%C6%B0%E1%BB%9Dng+west+point+m%E1%BB%B9&ei=w19kWqrCIIOv0ASj-r3IDw&start=20&sa=N&biw=1366&bih=588
11. https://kenhtuyensinh.vn/nhung-dieu-chua-biet-ve-hoc-vien-quan-su-hoa-ky
12. https://vtc.vn/nhung-truong-quan-su-noi-tieng-nhat-the-gioi-d26605.html
14. http://www.misa.com.vn/tin-tuc/chi-tiet/newsid/56096/Vao-duoc-dai-hoc-nay-tuong-lai-neu-khong-thanh-Tong-thong-CEO-thi-bet-nhat-cung-phai-la-nhan-vien-cuc-ky-xuat-sac-rai-CV-dau-cung-duoc-nhan
15. http://kenh14.vn/vien-quan-su-west-point-noi-dao-tao-ra-toan-nguoi-xuat-sac-hon-ca-yoo-shi-jin-20160410014024841.chn
16. https://www.thebalance.com/the-united-states-military-academy-3344741 (Above Information Courtesy of the United States Military Academy (West Point)
17. https://en.wikipedia.org/wiki/United_States_Military_Academy
18. https://www.usnews.com/best-colleges/west-point-2893
19. https://www.voatiengviet.com/a/a-19-2010-01-14-voa1-82750422/839087.html
Hà Hoàng Kiệm tổng hợp 26.1.2018