Hoa cúc ngày tết, sự khác biệt về quan niệm
Sinh ra và lớn lên ở miền bắc, tôi chỉ thấy hoa cúc vàng được cắm trong đình, chùa, trên bàn thờ, những nơi liên quan đến tâm linh. Không thấy ai dùng hoa cúc để trang trí phòng khách, trước cửa nhà, hay tặng nhau những ngày vui. Nếu có ai đó được tặng một bó cúc vàng, hẳn được coi là điều xui.
Cúc vàng trên bàn thờ chùa Đậu, Thường Tín Hà Nội
Ngày tết, làm một chuyến du xuân dọc chiều dài đất nước, khi chui qua hầm đèo Hải Vân một điều khác lạ đập vào mắt tôi đó là hoa cúc vàng. Đâu đâu cũng thấy người ta dùng hoa cúc vàng trang trí cho ngày tết. Mỗi nhà đều có hai chậu cúc vàng đặt hai bên cửa, trong phòng khách đặt một chậu cúc vàng lớn, cả các công sở, khách sạn, siêu thị, nhà hàng, khách sạn đều như vậy. Ngược lại không thấy nhà nào cắm cúc vàng trên bàn thờ. Thấy lạ tôi hỏi một cụ ông gặp trên phố ở phố cổ Hội An. Cụ nói: người ta quan niệm màu vàng tượng trưng cho sự giàu có, sung túc, vì thế người ta cắm cúc vàng để cầu mong một năm mới sung túc, nhiều của cải, vàng bạc đến nhà. Hóa ra là thế, sự khác biệt về văn hóa, quan niệm. Cùng là cúc vàng, nó lại được sử dụng cho các mục đích khác nhau tùy theo quan niệm.
Với người châu Á, lỡ làm vỡ đồ đạc vào năm mới là báo hiệu điềm xui xẻo cả năm thì với người dân Đan Mạch đó lại là sự may mắn. Họ đập vỡ bát đĩa rồi vất ở cửa nhà hàng xóm để chúc cho gia đình này gặp nhiều may mắn. Gia đình nào có càng nhiều đĩa vỡ trước cửa càng vui mừng vì họ có được một năm mới tràn đầy hạnh phúc. Người Nam Phi lại có suy nghĩ khác, đúng giao thừa họ sẽ ném hết đồ đạc cũ qua cửa sổ. Phong tục này khá phổ biến ở thế giới nhưng riêng Nam Phi việc làm này khá quan trọng và nhất định phải làm đêm giao thừa. Họ sẵn sàng ném cả giường cũ, lò sưởi, bộ salon cũ qua cửa sổ mà không cần biết ai đi phía dưới. Và sáng hôm sau, công việc dọn dẹp là của công nhân vệ sinh, đặc biệt là ở những khu chung cư đông người.
Thì ra mọi thứ chỉ là tương đối.
Hà Hoàng Kiệm. Tết giáp ngọ 2014.
Cúc vàng trước cửa một khách sạn ở Huế Tết 2014.
Cúc vàng trong một nhà hàng thời trang đường Vĩ Dạ, Huế tết 2014