Những người kiến tạo nước Mỹ

 NHỮNG NGƯỜI KIẾN TẠO NƯỚC MỸ

(Bài viết được chia sẻ từ trang http://www.history.com/shows/men-who-built-america)

Một nhà văn đã viết: “Cuộc Nội chiến đã tạo ra một vết thương lớn trong lịch sử nước Mỹ; cuộc chiến này đã tạo ra một cú sốc gây ra những thay đổi lớn đã bắt đầu diễn ra từ 20 hay 30 năm trước đó. Nhu cầu phục vụ chiến tranh đã kích thích mạnh mẽ sản xuất, thúc đẩy quá trình kinh tế dựa trên việc khai thác sử dụng quặng sắt, động cơ hơi nước, năng lượng điện và phát triển khoa học và phát minh sáng chế. Trong những năm trước 1860 có 36.000 bằng phát minh sáng chế đã được cấp; trong 30 năm tiếp theo có 440.000 bằng phát minh sáng chế được cấp và vào 25 năm đầu tiên của thế kỷ XX thì số bằng phát minh sáng chế được cấp lên tới con số xấp xỉ một triệu".

Ngay từ năm 1844, Samuel F. B. Morse đã hoàn thiện công nghệ điện tín; ngay sau đó các vùng xa xôi hẻo lánh của nước Mỹ đã được kết nối với nhau bởi các cột điện và dây điện. Vào năm 1876, Alexander Graham Bell đã trình diễn công cụ điện thoại; chỉ trong vòng nửa thế kỷ, 16 triệu máy điện thoại đã khiến cuộc sống kinh tế xã hội của nước Mỹ diễn ra nhanh hơn. Tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp đã được đẩy nhanh nhờ phát minh ra máy chữ vào năm 1867, máy tính năm 1888 và máy đếm tiền năm 1897. Máy in sắp chữ li -nô được phát minh năm 1886 và máy in quay, máy gấp giấy đã giúp ta in được 240.000 tờ báo tám trang chỉ trong một tiếng đồng hồ. Chiếc đèn chiếu sáng của Thomas Edison đã thực sự chiếu sáng hàng triệu gia đình. Máy quay đĩa được Edison hoàn thiện và Edison đã kết hợp với George Eastman cùng nhau phát triển ngành điện ảnh. Những phát minh kiểu này và các ứng dụng khoa học khác đã khiến năng suất lao động được đẩy lên một mức cao mới ở hầu hết các lĩnh vực.

Đồng thời, ngành công nghiệp cơ bản của Mỹ - ngành sắt thép - cũng tiến bộ và được bảo hộ bởi mức thuế quan cao. Ngành luyện kim chuyển về phía Tây khi các nhà địa chất phát hiện ra các mỏ quặng mới, đặc biệt là mỏ ở dãy núi Mesabi rộng lớn nằm ở đầu nguồn hồ Superior đã trở thành một trong những mỏ lớn nhất thế giới. Do giá thành khai thác rẻ và dễ dàng, đặc biệt là không có lẫn tạp chất nên quặng ở Mesabi được sản xuất thành thép chất lượng tuyệt hảo với chi phí bằng một phần mười so với chi phí thông thường trước đó.

Có 5 doanh nhân thông thái, những "Nhà tài phiệt và Người khổng lồ" (Theodore Dreiser) đã tạo dựng nên một nước Mỹ thời tư bản lũng đoạn, đó là:

• Cornelius Vanderbilt (Ông vua xe lửa)

• John D. Rockefeller (Ông vua dầu mỏ)

• Andrew Carnegie (Ông vua thép)

• John Pierpont Morgan (Ông vua điện)

• Henry Ford (Ông vua ô tô)

1/5 - Cornelius Vanderbilt

(Ông được mệnh danh là ông vua xe lửa)

Chỉ 5 ngày sau khi Nội chiến kết thúc, Tổng thống Abraham Lincoln là nạn nhân cuối cùng trong số 600 ngàn nạn nhân của cuộc xung đột đẫm máu trên đất Mỹ. Đất nước bị chia cắt,và thế giới coi nền dân chủ Mỹ như là một thử nghiệm thất bại. 

Nhưng hầu hết mọi người không nhận ra một thời kỳ mới đang hé rạng. Đất nước đang bước vào kỷ nguyên phát triển, và khoảng trống để lại của một chính khách vĩ đại nhất mà chúng ta từng biết, hạt giống lãnh đạo mới sẽ xuất hiện.

Những người như Rockefeller, Ford, Carnegie là thế hệ thứ nhất của những người thành đạt nhất trong giới kinh doanh, hay là những Buffet, Jobb hay Gate của hiện tại.Họ là những người hình thành nên tiêu chuẩn Mỹ.

Trong thời gian đầu của quốc gia non trẻ này, người có khả năng lãnh đạo nước Mỹ nhất không phải là một chính trị gia. Ông là một người làm giàu từ 2 bàn tay trắng, bằng nghị lực của mình đã biến những cầu tàu nghèo đói của Cảng New York thành một đế chế.

Năm 16 tuổi, Cornelius Vanderbilt mua một cái thuyền nhỏ từ 100 đô-la đi vay. Và nhanh chóng được biết đến như một doanh nhân quyết đoán, dùng mọi cách để tiến lên phía trước. Ngày ấy, đó là một cuộc cạnh tranh thuần túy. Trí óc của tôi đấu với trí óc của anh. Những cố gắng của tôi chống lại cố gắng của anh. Anh phải tranh đấu không ngừng. Và đó là cách họ nhìn về việc kinh doanh.

Ở Miền Tây hoang dã, bất kể là hợp pháp hay bất hợp pháp, chỉ có chuyện thắng hoặc thua và tốt nhất là bạn nên thắng. Ông ta là một người cứng rắn. Dính vào cuộc ẩu đả với những người khác, tẩn họ nhừ tử và khiến họ bất tỉnh. Khả năng đối đầu và sự cứng rắn đó tác động rất lớn tới tính cách ông ấy. Con tàu nhỏ của ông ấy nhanh chóng biến thành một đội tàu, vận chuyển hàng hóa và hành khách tới mọi ngóc ngách của đất nước đang phát triển này. Vanderbilt trở thành từ đồng nghĩa với vận tải và ông ấy được đặt biệt danh là "Commodore". 

- Tôi nghĩ là Vanderbilt nhận ra rằng điều sẽ trở nên quan trọng là vận chuyển hàng hóa từ nơi này tới nơi khác. Và ông ấy nghĩ tới cơ sở hạ tầng cần thiết và không phải cơ sơ hạ tầng do chính phủ xây dựng, mà do ông ta cung cấp. 40 năm tiếp sau, Vanderbilt xây dựng đế chế vận tải lớn nhất thế giới. Sau đó, trên đỉnh cao của quyền lực, trước cuộc Nội chiến, ông đã làm một điều không tưởng.

Mọi công việc đều phụ thuộc vào tuyến Đường sắt xuyên quốc gia, và Đô đốc Vanderbilt nhận ra rằng nó sẽ thay đổi hoàn toàn nước Mỹ, rút ngắn thời gian đi xuyên quốc gia tới hàng tháng. 

Đường sắt hoàn toàn tự do, bởi vì đường sắt cho phép vận tải rẻ hơn và hiệu quả hơn từ nơi này tới nơi khác trên nước Mỹ. Vanderbilt nhìn thấy tương lại của mình. Ông ta bán hết toàn bộ tàu bè của mình và đầu tư mọi thứ ông ta có vào ngành đường sắt. Người ta thường nói: nhận thấy cơ hội là một yếu tố của thành công. Đó là sự khác biệt của một lãnh đạo giỏi. Không nhiều người có điều đó. Không nhiều người đoán trước được cơ hội. Đó là đặc điểm của những lãnh đạo vĩ đại. 

Quyết định đầu tư mạnh tay của ông ấy vào đường sắt đã có kết quả. Sau chiến tranh, Vanderbilt là người giàu nhất nước Mỹ, với gia tài hơn 68 triệu đô-la, tương đương 75 tỉ đô-la ngày nay. Nhưng số tiền đó không thể giúp ông tránh khỏi sự tàn phá của chiến tranh. Sau cuộc Nội chiến, đất nước tiếc thương một cách công khai, trong khi Vanderbilt lại giấu trong lòng.

- Lá bài đầu tiên nói về quá khứ, lá thứ hai hiện tại, và lá thứ ba là về tương lai. Đó là một mất mát không mong muốn. Người nào đó rất gần gũi với ông. 
- Con trai tôi, George. Nó chết trong chiến tranh. Còn tương lai thì sao?
- Xe ngựa. Sẽ có một cuộc chiến tranh.
- Chiến tranh đã kết thúc.
- Không. Cuộc chiến của ông sắp bắt đầu.
- Này, để ý chứ, ông già!

Vanderbilt bị dày vò bởi cái chết của người con trai yêu quý, đế chế của ông dễ bị tổn thương hơn bao giờ hết. Đối với Vanderbilt, đó là một thảm kịch lớn. Ông ấy có một người con trai có sức mạnh thể chất và tài năng giống như ông nhưng cậu ta chết khi còn quá trẻ. Đó là một vấn đề nan giải đối với Đô đốc.

Vanderbilt đã mất hàng năm trời để chuẩn bị cho George tiếp quản công việc kinh doanh của gia đình. Và bây giờ, Đô đốc buộc phải đặt niềm tin vào người con trai khác là William, kém tài hơn .
- Ta bổ nhiệm con làm giám đốc điều hành của Hudson Railroad.

Vanderbilt buộc William phải tham gia vào cuộc đàm phán với những người sở hữu Hãng đường sắt đối thủ.

- Vậy hãy ra giá đi.
- Nếu các ông trao cho chúng tôi hàng hóa các ông vận chuyển quanh năm, chúng tôi sẽ cho ông đặc quyền cho phép hành khách của ông có thể tới Manhattan với giá 2 trăm ngàn.
- Đặc quyền đó không đáng giá 2 trăm ngàn.
- 1 trăm ngàn thì sao? Đó là một đề nghị công bằng và hào phóng.
- Tôi không hứng thú với cái hào phóng của anh. Tôi chỉ quan tâm tới thỏa thuận có lợi nhất cho các cổ đông của tôi. Và nó không bao gồm việc nhận hơn 1 trăm ngàn đô-la, hay thậm chí chỉ 1 đô-la.
- Cha tôi chỉ muốn cái mà ông ta cho là đúng.
- Vấn đề là, bố của anh không hiểu cái gì là đúng. Ông già đó nên về hưu đi thì hơn.

Thông điệp đã rõ ràng. Đối thủ không còn sợ Vanderbilt. Con người luôn muốn những người thành công gặp thất bại. Cái ngày mà mọi người không nhằm vào bạn nữa có nghĩa là bạn không còn ở trên đỉnh nữa. Nhưng chỗ mà họ cho là điểm yếu, Đô đốc lại nhìn thấy cơ hội để khẳng định vị thế thống trị của mình và dạy cho William cách để trở thành một Vanderbilt.

- Nếu chúng muốn chiến tranh, ta sẽ cho chúng chiến tranh.

Vanderbilt sở hữu cây cầu đường sắt duy nhất để vào New York. Đó là cửa ngõ của hải cảng lớn nhất đất nước, cung cấp hàng hóa cho toàn bộ lục địa. Vanderbilt biết đó là cây búa mà ông cần để buộc đối thủ phải phục tùng mình.

- Ngồi xuống.Ta muốn con đóng cửa cầu Albany. Không có cây cầu này, các hãng đường sắt khác không thể vào New York.

Về bản chất, Vanderbilt đã một tay phong tỏa thành phố lớn nhất quốc gia, chia cắt nó với phần còn lại của đất nước. Ông ta đã khẳng định được sự thống trị của mình.

Kính thưa các quý ông, quý bà, chuyến tàu sẽ không thể đi xa hơn!
- Chúng ta sẽ đứng xem chúng chảy máu đến chết.

Cuộc Nội chiến đã để lại một đống đổ nát. Lần đầu tiên trong lịch sử, đất nước phải được tái thiết. Hơn 50 ngàn dặm đường xe lửa đã biến đổi đất nước. "Đô đốc" Cornelius Vanderbilt lớn lên trong nghèo khó nhưng đã xây dựng một đế chế đường sắt, biến mình trở thành người giàu nhất đất nước. Ở tuổi 72, ông ta sống thọ hơn 30 năm so với tuổi thọ trung bình lúc đó, và đối thủ coi ông đã già yếu. Đó là sai lầm mà họ phải hối hận. Vướng vào cuộc chiến kiểm soát đường sắt nối liền phía đông Mississippi, Đô đốc không còn gì để mất. Phong tỏa cây cầu khiến hàng triệu tấn hàng hóa không thể tới được phần còn lại của đất nước, và đối thủ của ông dần dần cạn kiệt nguồn năng lượng.

Trước khi cổ phiếu thành mớ giấy lộn, chủ tịch công ty đường sắt đối thủ cố bán tất cả cổ phiếu của họ. Tin nhanh chóng bay tới phố Wall, gây ra một cuộc bán tháo lớn.

- Thôi nào, đặt tiền vào đi. Thôi nào.
- Cổ phiếu của New York Central rớt giá rất nhanh.
- Bao nhiêu?
- 20$ một cổ phiếu.
- Mua càng nhiều càng tốt.

Vanderbilt đã mua tất cả cổ phiếu đang tràn ngập thì trường với giá hời.

- Ba con Át. Ồ, tốt đấy.

Trong vài ngày, Vanderbilt tiếp quản công ty đường sắt đối thủ, tạo nên công ty đường sắt duy nhất lớn nhất nước Mỹ. Công ty đường sắt New York Central trở thành trung tâm của đế chế, và nó đến với ông ta như một kết quả của một chiến dịch trả thù khéo léo.

Các tuyến đường sắt đan xen khắp nước Mỹ, kết nối cả nước lại với nhau theo cách mà chỉ 15 năm trước không ai có thể tưởng tượng được, và cung cấp trên 180.000 việc làm. Lắp đặt các tuyến đường trở thành động cơ tăng trưởng chưa từng có cho nước Mỹ. Đường sắt cho phép nền công nghiệp bùng nổ theo cách chưa từng có. 
Một bước tiến khác, một điều quan trọng được dẫn đầu bởi ngành đường sắt, đó là sự cần thiết trong việc lấp đầy lỗ hổng giữa phía đông của Mississippi và phần bờ Tây. Vanderbilt đã tự biến mình thành ông vua độc tôn của ngành đường sắt. Và lúc này ông ấy muốn thế giới biết điều đó. Ông hình dung ra một tượng đài tượng trưng cho quyền lực rộng lớn của mình.

- Công nhân sẽ bắt đầu xây dựng nhà ga kết nối ba công ty đường sắt: Harlem, Hudson, và Central.

Đó sẽ là trái tim của New York, và nó sẽ được gọi là Grand Central Depot.

Hàng ngàn công nhân lao động trong 2 năm liên tiếp. Đó là một dự án xây dựng đô thị mà nước Mỹ chưa từng được chứng kiến. Grand Central là tòa nhà lớn nhất trong thành phố New York, và là nhà ga xe lửa lớn nhất cả nước, chiếm diện tích 90 nghìn m2 (22 mẫu Anh). Tòa nhà khổng lồ đó cao hơn tất cả các tòa nhà khác ở New York ở thời điểm đó. Đó là biểu tượng vật lý và sự khổng lồ và quyền lực của để chế đường sắt Vanderbilt. 

Sự lớn mạnh của đường sắt đã đẩy nước Mỹ vào một cuộc xây dựng mở rộng đất nước lớn nhất từ trước tới giờ, dẫn đầu bởi một hạt giống lãnh đạo mới. Cornelius Vanderbilt, một người, đã vượt qua bạo lực và chèn ép, đã xây dựng lên ngôi vị độc tôn trong ngành đường sắt. Giờ đây, ông ta sở hữu 40% các tuyến đường sắt của nước Mỹ. Nhưng ông ta muốn tất cả.

Chicago là thành phố phát triển nhanh nhất nước Mỹ. Tuyến đường nối Chicago với New York là tuyến đường nhộn nhịp nhất và giá trị nhất thế giới. Và nó không thuộc về Vanderbilt. Để hoàn thiện đế chế của mình, ông ta cần giành quyền kiểm soát Erie Line. Vanderbilt có lợi thế là hàng triệu triệu đô-la. Túi tiền không đáy. Tiền vô hạn luôn là một lợi thế khi bạn cố giành quyền kiểm soát một tổ chức. Vanderbilt chỉ thị cho các đại diện của ông ta mua càng nhiều cổ phiếu càng tốt.

- Mua Erie! Mua Erie!
...yêu cầu kiểm soát công ty vào cuối tuần.
- Mua Erie giá 45!

Đó là một nước đi cổ điển của Vanderbilt mà ông ta là người tiên phong-- ngày nay được biết đến với cái tên "thu mua cưỡng bức".

- Erie mua với giá, 50!

Nhưng nỗ lực của ông ta bị cản trở bởi một ý tưởng thậm chí còn tài tình hơn được xào nấu bởi 2 con người vô danh: Jay Gould và Jim Fisk.

Sau nhiều năm quan sát Đô đốc thống trị, họ háo hức xậy dựng đế chế của mình. Họ nhận ra kế hoạch của Vanderbilt mua lại các tuyến đường sắt, và nhận thấy cơ hội mà họ đang chờ đợi.

Tranh đấu, tôi nghĩ vậy, đó là một hệ thống tốt và nó thật sự, là một công việc kinh doanh, đó là làm tốt công việc, và cạnh tranh với các đối thủ.

Gould và Fisk bắt đầu in những cổ phiếu mới, sử dụng máy in mà họ đặt ở tầng hầm của văn phòng Erie. Mỗi cổ phiếu mà họ in ra làm giảm đi tỉ lệ cổ phần của Vanderbilt trong công ty, và họ in hơn một trăm ngàn cổ phiếu. Có một vài điều khoản trong điều lệ công ty Erie, cho phép ban giám đốc in thêm cổ phiếu mà không cần thông báo cho cổ đông.

Và như vậy, Vanderbilt mua càng nhiều cổ phiếu, ông ta càng phải mua nhiều hơn để chiếm đa số. Kế hoạch đó được biết tới với cái tên "nước chảy đá mòn". Ngày nay thì đây là việc làm bất hợp pháp, nhưng ở thời điểm đó, nó chưa bao giờ được nghĩ tới. Đơn giản đó là thiên tài. Và ở phố Wall chưa từng có điều tương tự. Có duy nhất một nguyên tắc: đó là không có nguyên tắc nào. Dù dùng cách gì để đẩy đối thủ ra khỏi cuộc chơi, họ cũng sẽ làm. Không biết điều đó, Vanderbilt tiếp tục mua vào.

- Tưởng tượng khuôn mặt ông ta ra sao.
- Oh, chúa ơi, tôi ước tôi là con ruồi trên tường nhà ông ta.
Các cổ phiếu vừa được in xong được chuyển bằng tay tới cho Vanderbilt.
- Đây là cổ phiếu của Erie. Con cho là chúng ta đã kiểm soát công ty đó.
- Cạn ly!
- Cạn ly!
- Uống vì tiền!
- Vì tiền của Vanderbilt!

Vanderbilt đã mua 7 triệu đô-la cổ phiếu được in bởi Gould và Fisk. Ngày nay, số tiền đó tương đương 1 tỷ đô-la.

Đường sắt kết nối nhiều vùng rộng lớn của đất nước. Kiểm soát chúng đồng nghĩa với sức mạnh mà chỉ 5 năm trước không ai tượng tượng ra được. Rất nhiều người đã đặt cược. Tôi cho là có những người trong thế hệ của họ có cái nhìn vượt khỏi thời điểm của họ.

"Đô đốc" Cornelius Vanderbilt sở hữu chiều dài đường sắt hơn bất kỳ ai trên thế giới. Nhưng giống như những người quyền lực khác, ông ta phải đối mặt với những thử thách về lòng kiên trì. Cạnh tranh là một điều rất tích cực. Con người không biết điều đó tích cực đến mức nào. Và thỉnh thoảng, bạn thậm chí không nghe về nó, bởi vì những gì diễn ra sau lưng bạn không phải là một bức tranh đẹp.
Trên đỉnh cao quyền lực, Vanderbilt bị chơi xỏ bởi một cặp đôi vô danh. 

- Uống vì tiền của Vanderbilt.

Jay Gould và Jim Fisk đã gạt của Đô đốc hàng triệu đô-la. Và họ muốn thế giới biết về điều đó.

Cảm ơn, đừng bận tâm tới tôi. Bây giờ, những điều Vanderbilt muốn làm không còn là điều bí mật nữa. Ông ta sở hữu nhiều đường sắt hơn bất kỳ ai. Nhưng Gould và tôi, đã giáng một đòn vào một ông già bé nhỏ. Bây giờ, có thể ông ta giàu có, đúng thế, có thể ông ta quyền lực, nhưng phải có ai đó đứng dậy chống lại lão già đó.

Đây là một thất bại nhục nhã đối với Đô đốc, con người có tính chiến đấu mãnh liệt, người muốn chiến thắng tất cả mọi thứ, và với ông, tiền là điều đặc biệt quan trọng. Nhưng giờ đây, ông ta bị đánh bại, và bị sỉ nhục công khai bởi Gould và Fisk. Gould và Fisk có thể đang ở trên đỉnh của thế giới, nhưng họ đã đánh thức con sư tử đang say ngủ. Vanderbilt thề không bao giờ bị đánh bại thêm 1 lần nữa.
Họ không nghĩ đến chuyện tiền nong. Họ chỉ để tâm tới chiến thắng. Bây giờ, tất nhiên, nếu bạn chiến thắng một vụ lớn, tiền bạc sẽ chạy theo bạn, nhưng đó không phải chủ đích của bạn. Chủ đích của bạn là chiến thắng. 

Chiến thắng, chiến thắng, chiến thắng. Mọi lúc. Không phải thỉnh thoảng. Mà là mọi lúc.

Vanderbilt ngay lập tức bắt đầu tìm một lưỡi dao mới. Ông ta nhận ra rằng đường sắt đã bão hòa, và tương lai của nền công nghiệp không phải là xây dựng các tuyến đường sắt mới, mà là vận chuyển loại hàng hóa mới. Sáng kiến không phải lúc nào cũng là phát minh lớn. Sáng kiến là những thứ kiên định. Và nếu công ty bạn không đổi mới làm việc hàng ngày để tìm ra những đổi mới, tức là bạn chưa sở hữu một công ty. Bạn sẽ chết ngay từ trong trứng nước.

Nếu Vanderbilt có thể lũng đoạn thị trường bởi nguồn hàng mới, thứ mà có thể tiếp tục làm đầy các chuyến tàu của ông ta, ông ta sẽ có thể kiểm soát ngành công nghiệp đường sắt. Và Đô đốc biết phải tìm nó ở đâu.

Dầu lửa là cuộc cách mạng trong cuộc sống ở Mỹ. Dầu thô từ lòng đất được tinh chế thành dầu hỏa, nguồn cung cấp ánh sáng an toàn với giá rẻ, và việc tiếp cận với ánh sáng đã hoàn toàn thay đổi cuộc sống ở Mỹ. Trước khi có dầu hỏa, người trung lưu ở Mỹ không thể tiếp cận với nguồn ánh sáng thích hợp. Khi mặt trời xuống núi, bóng tối bao trùm. Dầu hỏa là một hiện tượng thay đổi thế giới mãi mãi. Và Vanderbilt biết nó sẽ là cơ hội kiếm tiền tiếp theo của ông. Vanderbilt nhìn thấy nhu cầu dầu hỏa tăng vọt trên cả ngước. Và ông ta nhận thấy cần phải cung cấp, những người tinh chế dầu hỏa sẽ cần một cách mới để vận chuyển dầu. 

Nếu Vanderbilt có thể lũng đoạn thị trường trong việc vận chuyển dầu hỏa, ông ta sẽ tự đưa mình trở lại ngôi đầu trong ngành công nghiệp đường sắt. Việc ông ta cần làm là gặp người cung cấp. 

- Chúng ta sẽ mở rộng bờ phía Bắc tới Cleveland. Tại sao lại là Cleveland?

Cleveland là một thành phố nhỏ chỉ chưa đến 50 ngàn dân, nhưng nó nằm trên một biển dầu. Phía đông Ohio là Trung Đông ngày nay, và các vùng xung quanh Cleveland là một trong những cánh đồng dầu lửa lớn nhất thế giới. Vanderbilt biết được có một nhà máy lọc dầu gần tuyến đường sắt ở Cleveland.

Một điểm hoàn hảo trong kế hoạch bậc thầy của ông ta. Ông ta tiếp cận người chủ, một thanh niên làm dầu mỏ đang gặp khó khăn mà Vanderbilt hy vọng có thể lôi lên từ bóng tối. 

Người thanh niên đó là John D. Rockefeller.

Nguồn: 

http://www.history.com/shows/men-who-built-america

https://www.facebook.com/notes/steven-nguyen/những-người-kiến-tạo-nước-mỹ-cornelius-vanderbilt-p1-5/955055654519197?pnref=story

2/5 - John D. Rockefeller

(Ông được mệnh danh là ông vua dầu lửa)

Ở cái tuổi 24, Rockefeller đầu tư toàn bộ những gì mình có, khoảng 4 ngàn đô-la, vào việc xây nhà máy lọc dầu đầu tiên. 27 tuổi, Rockefeller đang bước đầu xây dựng công việc lọc dầu của mình, nhưng công ty của anh ta đang trên bờ vực phá sản. 

Vanderbilt nhận thấy anh ta là người mà ông ta có thể sử dụng trong kế hoạch của mình. Một thỏa thuận độc quyền vận chuyển dầu của Rockefeller sẽ đảm bảo các chuyến tàu của Đô đốc đầy hàng hóa. Vanderbilt mời Rockefeller tới gặp mình ở New York. Đối với chàng trai trẻ, cuộc gặp này là cơ hội của cuộc đời. Là lối thoát khỏi rắc rối và là lối thoát để cứu công ty khỏi đổ vỡ.

Rockefeller, tôn trọng Vanderbilt. Ông ta biết những gì ông ta có thể đạt được. Vanderbilt đã thiết lập lên một mô hình, một nguyên mẫu mà Rockefeller muốn đạt được. Ông ta muốn trở thành một Vanderbilt trong ngành dầu mỏ. Đó là cái cách ông ta tự soi mình.

Khi Rockefeller chuẩn bị cho chuyến đi tới New York, cũng là lúc kế hoạch của Vanderbilt bắt đầu thực hiện.

- Còn phải mất bao lâu?
- 5 tới 10 phút.

Chuyến tàu rời Cleveland lúc 6 giờ 25 sáng. Nước Mỹ đang chuyển mình. Đất nước đang trải qua giai đoạn tăng trưởng chưa từng có. Đường sắt kết nối các bang, và thương mại tuôn chảy với tốc độ chưa từng có. Người đứng đầu cuộc thay đổi bùng nổ này là Cornelius Vanderbilt, nhưng ở tuổi 76, ông ta nhận ra rằng đường sắt đã phát triển đến mức bão hòa.

Để dẫn đầu trong cuộc đua, Đô đốc cần một ngành công nghiệp bùng nổ mới, và người thanh niên dầu mỏ đang gặp khó khăn, John D. Rockefeller. Vanderbilt mời anh ta tới gặp mình tại New York. Mọi doanh nhân đều phải hiểu rõ về con người. Người nào cần phải thông qua, người nào cần phải nắm lấy, người nào cần phải nhảy qua, người nào còn phải đẩy khỏi đường đi. 

Đó là một trò chơi. Cornelius Vanderbilt có thể là người giàu nhất quyền lực nhất đất nước, đạt được bất kỳ điều gì mình muốn, nhưng ông ta không biết mình sắp phải đối mặt với điều gì. 

- Anh có chơi bài không, anh Rockefeller?
- Không.
- Tiếc thật. Anh có thể học được rất nhiều trong các cuộc đọ sức.
- Tôi biết mọi thứ mà tôi cần biết.
- Vậy, tôi đang tìm kiếm một thỏa thuận với một nhà máy lọc dầu. Và có thể là với anh.
- Tôi sẵn sàng ký một hợp đồng độc quyền. 1,65 đô-la một thùng.
- Vậy là chiết khấu hơn một phần ba. Có một vài nhà máy lọc dầu ở Cleveland. Sao tôi phải chấp nhận thỏa thuận đó của anh.
- Bởi vì tôi sẽ lấp đầy các chuyền tàu của ông bằng dầu mỏ. Và nếu ông không chấp nhận thỏa thuận đó, Tôi sẽ tìm những chuyến tàu khác.

Rockefeller có thể có được cái giá ông ta mong muốn, nhưng ở phía ngược lại, ông ta chấp nhận cung cấp cho Vanderbilt hơn 60 toa xe lửa dầu mỗi ngày. Có duy nhất một vấn đề là, Rockefeller không có cách nào cung cấp nhiều dầu hỏa như vậy. Năng suất của anh ta chỉ đạt một nửa số đó.

Rockefeller đã thỏa thuận khống, nhưng ông ta biết thỏa thuận với Vanderbilt sẽ là cơ hội mà ông ta đang tìm kiếm. Anh ta chỉ cần tìm cách để sản xuất nhiều dầu hỏa hơn nữa. Đó là một nhiệm vụ khó khăn, nhưng John D. Rockefeller luôn chiến thắng mọi thứ thách trong suốt cuộc đời mình. 

Rockefeller lớn lên trong một gia đình nghèo ở Cleveland. Khi đã là một thanh niên, anh khao khát thứ gì đó nhiều hơn nữa, lớn hơn nữa, dù biết không có được. Là một người trẻ, anh cho thấy năng khiếu kinh doanh mạnh mẽ, bắt đầu công việc kinh doanh nhỏ của mình bằng việc bán kẹo cho trẻ con trong khu nhà mình ở.

Ngay từ nhỏ, Rockefeller đã phải đi làm phụ giúp gia đình, cũng bởi chẳng trông chờ gì vào ông bố. Bố của cậu luôn bỏ đi đâu đó nhiều tháng khi gia đình hết tiền và trở về khi ngân quỹ gia đình còn dư vài xu. Mọi sự trong nhà dồn cả vào Rockefeller. 

Rockefeller nhận ra dầu mỏ có tiềm năng thay đổi thế giới. Và sẽ biến ông thành người giàu có. Nhưng Rockefeller biết việc đào dầu mỏ là một việc đánh bạc không cần thiết. Và từ khi ông ấy không còn tin vào may mắn, ông ấy bắt đầu tìm cách kiếm tiền từ dầu mà không phải mạo hiểm. Ông ấy suy nghĩ một cách có hiệu quả. 

Trong lần đầu tiên bạn đào giếng và nó khô ran. Và sau đó bạn lại đào giếng, và chạm phải giếng dầu phun, vậy là bạn mất một nửa số dầu. Điều đó xúc phạm đến tính hiệu quả của ông ấy. Rockefeller tin rằng có cách khác tốt hơn. Bạn cần biết ai đó có chuyên môn. Bạn cần những nhà khoa học. Lọc dầu biến dầu thô ở dưới lòng đất thành dầu hỏa, thứ chất đốt có thể dùng để thắp sáng.

- Dầu đun nóng ở nhiệt độ 350 độ, dầu hỏa bắt đầu bốc hơi. Sau khi được làm lạnh, anh sẽ có thứ sản phẩm tinh khiết và ổn định.
- Sản xuất một ga-lông tốn bao nhiêu?
- 50 tới 60 xu.

Nhận thức của Rockefeller đã đặt ông tiến lên một bước so với các đối thủ khác. Ông tin rằng trong khi các con bạc đi đào dầu mỏ, người kinh doanh sẽ lọc nó. 

- Bất kỳ ai kiểm soát việc lọc dầu có thể nắm được toàn bộ ngành công nghiệp.

Thỏa thuận với Vanderbilt cho phép ông vận chuyển với giá rẻ và cơ hội đưa hàng hóa tới mọi miền nước Mỹ. Nhưng ông đã hứa khống, chấp nhận cung cấp 60 thùng dầu một ngày, trong khi khả năng chỉ đáp ứng được một nửa. Và khi bạn đã thỏa thuận với người đàn ông quyền lực nhất nước Mỹ, thất bại không có trong lựa chọn.

- Bạn phải thông minh, bạn phải có tầm nhìn, bạn phải có tất cả những thứ khác, nhưng hầu hết những người thành đạt là những người có ý tưởng đúng những người không bao giờ chạy trốn hay từ bỏ. Người thật sự thành đạt trong cuộc sống là người không bao giờ chạy trốn.

Rockefeller cần phải nhanh chóng mở rộng công ty của mình, và để làm được điều đó, ông ta cần nhà đầu tư. Vấn đề là, dầu hỏa đang mang phải tiếng xấu. Những câu chuyện về nhiên liệu phát nổ và đốt cháy nhà luôn có mặt trên trang nhất các tờ báo khắp đất nước, khiến cho những nhà đầu tư tiềm năng hoài nghi.

Do nhu cầu tăng cao, nhiều nhà máy lọc dầu bán ra thị trường loại dầu hỏa nguy hiểm rất dễ bay hơi. Rockefeller nhìn nhận vấn đề đó như là một cơ hội. Ông nhận ra rằng cần phải làm nỗi sợ của người dân lắng xuống và cung cấp cho họ một sản phẩm mà họ có thể tin tưởng. Cái tên Standard Oil ra đời

Rockefeller's Standard Oil xoa dịu nỗi sợ và ngay lập tức trở thành sản phẩm được săn đón trên toàn quốc, mang lại hết nhà đầu tư này tới nhà đầu tư khác. Nước Mỹ mở rộng với tốc độ chóng mặt. Đường sắt của Cornelius Vanderbilt kết nối mọi miền đất nước và thương mại bây giờ diễn ra nhanh hơn bao giờ hết. 

Nhưng nỗi ám ảnh mới của nước Mỹ là ánh sáng - ánh sáng an toàn và sạch. Thứ đó được cung cấp bởi John D. Rockefeller.

Dầu lửa đang thay đổi thế giới. Và những nhà lọc dầu Ohio đang dẫn đầu sứ mạng đó. Những người khổng lồ ngày đó đã cách mạng việc kinh doanh ở nước Mỹ. Nước Mỹ nhanh chóng thống trị nền kinh tế thế giới bởi vì nước Mỹ có thể làm ra hàng hóa, có thể tạo ra hàng hóa, có thể xây dựng hàng hóa, và nước Mỹ có quyền lực của hàng hóa.

John Rockefeller's Standard Oil bây giờ đã trở thành nhà sản xuất dầu hỏa lớn nhất quốc gia. Và thỏa thuận độc quyền của ông ta với Vanderbilt cho phép ông ta vận chuyển hàng hóa của ông ta từ nhà máy tới mọi miền đất nước với mức giá rẻ bất ngờ. Nhưng đối với Rockefeller đó vẫn là chưa đủ. Ông ta sản xuất nhiều hơn cả thỏa thuận với Vanderbilt. Từ lúc không thể lấp đầy các chuyến tàu của Vanderbilt, bây giờ ông ta có nhiều dầu hơn khả năng vận chuyển của Đô đốc, và đối thủ lớn nhất của Vanderbilt biết điều đó. 

Tom Scott là chủ tịch của một trong những hãng xe lửa lớn nhất quốc gia. Ông ta muốn vị trí của Vanderbilt, ngôi vương của ngành đường sắt, và ông ta biết thỏa thuận với Rockefeller chính là chìa khóa của vấn đề. 

Scott tới Cleveland với người học trò của mình, một người trẻ dám nghĩ dám làm tên là Andrew Carnegie. Là một trợ tá đáng tin cậy nhất của Scott, Carnegie đã giúp ông trong phi vụ này. 

- Cái tôi muốn đề xuất là một liên minh với Ông, giữa dầu lửa và đường sắt.
- Tôi thích gọi nó với cái tên--
- Hãy cho tôi một con số.
- Standard Oil sẽ được hạ giá 40% mỗi thùng dầu được vận chuyển. Chúng tôi sẽ chuyển các giấy tờ tới vào sáng mai.
- Không. Hợp đồng miệng là được rồi. 

Rockefeller nhận được một thỏa thuận tốt hơn từ Scott so với thỏa thuận từng đạt được với Vanderbilt. Với thất bại của Vanderbilt. Rockefeller đã rất khéo léo đẩy 2 công ty đường sắt chống lại nhau. 

Dầu lửa là thứ mà các công ty đường sắt không thể để mất, vậy nên họ chiến đầu kịch liệt để giành quyền vận chuyển. Với ngành đường sắt ở trong túi mình Rockefeller có thể cung cấp cho mọi nhà trên toàn quốc dầu hỏa của Standard Oil, và với lợi nhuận thu được Rockefeller bắt đầu mua lại các đối thủ.

Mục đích của ông ấy rất đơn giản: ông ấy muốn sở hữu tất cả các nhà máy lọc dầu trên toàn quốc. Đó là một khái niệm mà từ trước tới giờ vẫn là không tưởng. Ngày này, chúng ta biết tới nó với cái tên "độc quyền". Nhưng Rockefeller không chỉ muốn mở rộng công ty, ông ta còn tìm kiếm mức lợi nhuận lớn nhất bằng những phương pháp cần thiết.

- Chúng ta đã có thêm nhà máy lọc dầu. Thêm một cái nữa gia nhập.
- Anh có cần tôi để mắt tới nó không?
- Không. Tôi muốn anh đóng cửa nó.

Rockefeller quyết tâm tìm ra cách khác để vận chuyển dầu. Ông biết là nếu không tìm ra, liên minh đường sắt sẽ thắng. Giải pháp của Rockefeller một lần nữa tới từ nơi không ai nghĩ tới.

- Vậy chúng ta có thể tăng sản lượng dầu hỏa, nhưng sau đó chúng ta sẽ phải nhận chất thải dễ bay hơi nhiều hơn. Chúng ta có thể đốt một phần chúng dùng thay nhiên liệu của nhà máy, nhưng đặc tính dễ cháy của chúng khiến chúng ta gặp vấn đề lưu giữ. Khi chế biến sản phẩm ở nhiệt độ cao hơn chúng ta có thể tạo ra dầu bôi trơn.

Chúng ta cần nâng cấp nhà máy. Dầu hỏa trong nhà máy lọc dầu được vận chuyển bằng các đường ống lớn, và Rockefeller nhận ra rằng nếu những đường ống đó có thể vận chuyển dầu với khoảng cách ngắn, chúng cũng có thể vận chuyển ở khoảng cách xa hơn. Nếu Rockefeller có thể xây dựng hệ thống đường ống đủ lớn, ông có thể cắt bỏ hệ thống đường sắt ra khỏi công việc buôn bán của mình, dễ dàng. Hệ thống đường ống yêu cầu đầu tư rất lớn, và rất mạo hiểm. Nhưng nếu thành công, Rockefeller sẽ có khả năng làm được điều mà ông thích nhất, là chiến thắng.

Các công nhân của Rockefeller làm việc nhiều giờ, nổ mìn qua những vùng nông thôn, và đặt hơn 1,5 dặm đường ống mỗi ngày. Cuối cùng hệ thống đường ống cũng hoàn thành, nó dài hơn 4000 dặm, chạy thẳng từ Ohio tới Pennsylvania, và kết nối hàng ngàn giếng dầu hấp dẫn nhất thế giới tới thẳng nhà máy của Rockefeller. John Rockefeller cuối cùng đã tìm ra cách loại đường sắt ra khỏi công việc kinh doanh dầu lửa, và trong quá trình đó, ông đã cách mạng cách vận chuyển dầu mỏ mãi mãi.

Sau 25 năm, ngành đường sắt là ngành công nghiệp lớn nhất quốc gia, xương sống của nền kinh tế Hoa Kỳ. Không ai có dũng khí hạ bệ nó, cho tới lúc này. Rockefeller biết nếu không có dầu của mình, đường sắt sẽ gặp vấn đề với sự sống còn. Đây là đòn đánh cực mạnh vào nền công nghiệp và đối với tất cả đó là đòn bẩy, Rockefeller đã đẩy Vanderbilt và ngành đường sắt về đúng chỗ mà ông muốn.

Liên Bang Hoa Kỳ đang thay đổi theo cách chưa từng có. Chỉ trong một thập kỷ, đất nước đã trở thành một trong những nước phát triển nhất trái đất, và bóng tối không còn có nghĩa là kết thúc một ngày nữa. 2 người đã dẫn đầu công cuộc tái thiết đất nước. John D. Rockefeller và Cornelius Vanderbilt đang bước vào một cuộc quyết chiến.

Vanderbilt và đối thủ đang chịu áp lực tìm kiếm hành khách và hàng hóa lấp đầy các toa tàu, chạy trên các tuyến đường sắt của họ. Dầu lửa của John D. Rockefeller' chiếm tới 40% số lượng hàng hóa đường sắt vận chuyển. Nhưng khi Vanderbilt bắt tay với đối thủ lớn nhất để tăng giá cước, Rockefeller đã coi đó là dấu hiệu của chiến tranh. Ông ta xây dựng các tuyền đường ống để đáp trả, và bắt đầu tự vận chuyển.

Và khi đường sắt phát triển tới mức bão hòa, mất hàng hóa có nghĩa là mất tiền. Cố phiếu giảm mạnh, tỷ lệ nghịch với nỗi sợ của các nhà đầu tư. Trong lúc bầu không khí hoảng loạn bao trùm, 360 công ty đường sắt, bằng khoảng 1/3 số công ty trên cả nước bị phá sản. Bất kỳ cuộc khủng hoảng kiểu bong bóng, dù là cuộc khủng hoảng 2008, hay 1873 đều có cùng một gốc rễ. Đó là sự không lường trước được. 

Vậy nên điều kiện cần thiết đối với 1 cuộc khủng hoảng là không ai mong đợi. Vụ sụp đổ kinh hoàng đầu tiên của nước Mỹ trong lịch sử non trẻ của mình. Không chắc có cách nào ngăn chặn hoàn toàn cuộc sụp đổ, thị trường chứng khoán bị tê liệt và đóng cửa trong mười ngày liền.

Cuộc hoảng loạn năm 1873 lần đầu tiên gây nên sự trì trệ trên toàn quốc gia và không ai biết được phải làm gì với nó. Lần đầu tiên, một lượng công nhân lớn, rất lớn, mất việc. Công nhân bị sa thải, nhưng các ông chủ, họ vẫn sống theo phong cách mà họ quen thuộc.

Nhưng không ai đổ bất kỳ giọt nước mắt nào cho John D. Rockefeller. Mọi người giữ những giọt nước mắt đó khóc cho chính mình khi họ phát hiện ra chính họ đang mất việc, bị đuổi khỏi nhà, không lương thực, không hy vọng. Trong khi những công ty lớn nhất quốc gia đang ngắc ngoải, Rockefeller nhận thấy cơ hội, niềm tin của ông vào chọn lọc tự nhiên. Trong khi những đối thủ gục ngã, Rockefeller thu nạp họ, mua lại các công ty dầu mỏ phá sản mà chẳng với lý do gì.

- Tôi nhận thấy tôi làm tốt hơn khi thị trường trở nên xấu đi. Tôi mua nhiều thứ khi thị trường xấu. Và bạn không thể làm điều đó khi kinh tế đang tốt đẹp. Bạn không thể mua nó. Hoặc là bạn sẽ mua nó rất đắt hoặc là bạn không thể mua toàn bộ nó.Vậy nên có rất nhiều cơ hội, tôi nhận thấy khi thị trường xấu.

Cơn trì trệ cũng qua đi, Rockefeller đã tạo lên một đế chế các công ty lớn nhất Hoa Kỳ. Ông ta chơi trò chơi thị trường, và ông ta đơn giản là chơi giỏi hơn bất kỳ ai khác. Ông ta coi thị trường như là nơi chọn lọc tự nhiên, và ông ta mạnh hơn bất kỳ ai khác, nên ông ta sống sót. Không chỉ như vậy, ông ta còn xứng đáng sống sót, còn đối thủ thì không.

Trong khi Rockefeller mở rộng công ty của mình, đối thủ của ông ta trong ngành đường sắt đang ngắc ngoải để tồn tại. Đúng lúc cuộc khủng hoảng ngành đường sắt Mỹ lên đến đỉnh điểm, vua của ngành đường sắt Hoa Kỳ, Cornelius Vanderbilt, mất ở tuổi 82. Vanderbilt để lại đế chế của mình, đáng giá 100 triệu đô-la, cho con trai, William. Rockefeller biết rằng nếu không có Vanderbilt, người con trai không thể nào xây dựng được đế chế của mình. 

Tom Scott, và học trò của mình Andrew Carnegie, đang xoay xở để sống sót. Và kể từ khi các đường ống của Rockefeller không được mở rộng tới Pittsburgh, ông ta bắt buộc phải tiếp tục sử dụng tàu hỏa của Tom Scott, và Andrew Carnegie. Nhưng Scott biết rằng nếu ông và Carnegie không kinh doanh đa dạng, họ sẽ không thể sống sót. Scott nghĩ ra một kế hoạch táo bạo để mở rộng đế chế của mình. Một kế hoạch mà chắc chắn thu được chú ý của Rockefeller. Ông ta thâm nhập vào kinh doanh dầu mỏ bằng cách xây dựng các tuyến đường ống của riêng mình. Nhưng điều mà John Rockefeller ghét hơn bất kỳ thứ gì khác, đó là cạnh tranh. 

Tom Scott đang khai chiến. Nước Mỹ lớn mạnh sau Nội chiến là nhờ đường sắt kết nối đất nước, và dầu lửa để thắp sáng. Không ai đầu tư cho sự tăng trưởng nhiều hơn John D. Rockefeller, người mà bây giờ đã kiểm soát 90% thị trường dầu mỏ Hoa Kỳ. Với cái chết của Cornelius Vanderbilt, chỉ còn người duy nhất cản trở con đường Rockefeller kiểm soát toàn bộ ngành dầu mỏ. Đó là Tom Scott.

Có một sự ngưỡng mộ lẫn nhau giữa các nhà đầu tư, nhưng sự ngưỡng mộ đó đi kèm với sự ngờ vực sâu sắc. Các nhà đầu tư lớn ngày nay nhìn nhau rất thận trọng. Rockefeller coi Tom Scott, của công ty đường sắt Penn Railroad, như là một đối thủ. Các chuyến tàu của Tom Scott vận chuyển dầu từ nhà máy của Rockefeller ở Pittsburgh, nơi mà các đường ống của Standard Oil không vươn tới được. 

Với tất cả những lợi thế, Scott tin rằng ông có đủ đạn dược để tấn công Rockefeller. Nhưng Rockefeller không phải là kẻ chạy trốn khỏi cuộc chiến.

-Tôi không muốn bất kỳ một giọt dầu nào của chúng ta được chuyển tới Pennsylvania.
- Nhưng còn nhà máy của chúng ta ở Pittsburgh?
- Đóng cửa nó. 

Đóng cửa nhà máy sẽ tốn của Standard Oil cả một gia tài về doanh thu, nhưng với Rockefeller, tiêu diệt đối thủ còn quan trọng hơn bất kỳ điều gì khác. Không có dầu của Rockefeller, Scott mất gần một nửa doanh thu, khiến ông phải sa thải 10 ngàn lao động, và quyết liệt cắt giảm tiền lương. Những người công nhân đó xuống đường phản đối. Và khi bóng tối bao trùm Pittsburgh, bạo lực lên ngôi. Lửa bốc cháy ở sân ga của Tom Scott. Trước khi trời sáng, hơn 39 tòa nhà và 1200 toa tàu bị phá hủy. Công ty của Tom Scott nằm trong đống đổ nát. Đó là cách chủ nghĩa tư bản làm việc. Đường sắt từng là nhà cung cấp vận tải lớn nhất cho công nghiệp dầu mỏ. Nhưng cuối cùng họ tự đánh mất tất cả.

John D. Rockefeller đã thay thế Cornelius Vanderbilt trở thành người giàu nhất nước Mỹ. Tài sản ròng của ông là hơn 150 triệu đô-la tương đương 225 tỉ ngày nay. Thật sự là đáng kinh ngạc rằng một cá nhân có thể cung cấp tới 98% lượng dầu hỏa và cuối cùng là tất cả các sản phẩm từ dầu trên toàn thế giới.

Nhưng tất cả các người khổng lồ đều có mục tiêu. Và giờ Rockefeller chuẩn bị đối mặt với thử thách lớn nhất của ông. Tom Scott người thày của Andrew Carnegie được chôn vào một ngày mưa ở ngoại ô Philadelphia. Ông chết trong thất bại. Bị thua cuộc và làm nhục dưới tay của John D. Rockefeller. 

Đó là sự mất mát rất lớn đối với Carnegie... Không có Tom Scott thì Carnegie cũng không có được như ngày hôm nay

Nguồn: 

http://www.history.com/shows/men-who-built-america

https://www.facebook.com/notes/steven-nguyen/những-người-kiến-tạo-nước-mỹ-john-d-rockefeller-p2-5/955067087851387?pnref=story

3/5 - Andrew Carnegie

(Ông được mệnh danh là ông vua thép)

Andrew Carnegie là người đã tạo ra phần lớn những tiến bộ trong việc sản xuất thép. Carnegie tới Mỹ từ Ai-len khi còn là một cậu bé 12 tuổi và đã đi lên từ một cậu bé nhặt suốt chỉ ở một nhà máy bông, sau đó chuyển sang làm nhân viên điện tín và nhân viên ngành Đường sắt bang Pennsylvania. Trước khi 30 tuổi ông đã có những vụ đầu tư khôn ngoan và có tầm nhìn xa và từ năm 1865 trở đi ông chỉ tập trung đầu tư vào ngành quặng sắt. Chỉ trong vài năm, ông đã thành lập hay có cổ tức trong các công ty sản xuất cầu sắt, đường ray xe lửa và đầu máy. Mười năm sau, ông xây dựng xưởng thép lớn nhất nước Mỹ trên bờ sông Monongahela tại bang Pennsylvania. Ông không chỉ kiểm soát các nhà máy thép mới mà còn kiểm soát cả các mỏ than đá và quặng than, quặng sắt ở vùng hồ Superior, một đội tàu hơi nước trên vùng Hồ Lớn, một thành phố cảng ở hồ Erie và hệ thống đường sắt. Doanh nghiệp của ông liên minh với hàng chục doanh nghiệp khác làm chủ các tuyến đường sắt và đường thủy. Chưa bao giờ người ta lại thấy ngành công nghiệp tăng trưởng nhanh như vậy ở Hoa Kỳ.

Khi 12 tuổi, Andrew Carnegie đã bắt đầu làm việc cho một công ty đường sắt địa phương ở Pittsburgh. Ở đó, ông ấy gặp chủ tịch của công ty, Tom Scott. Scott thích sự trẻ trung của Carnegie... ... và Scott thuê cậu bé làm trợ lý cho ông ta.

Khi Andy Carnegie thể hiện được sức mạnh của trí thông minh trong những việc mình chịu trách nhiệm, Scott đã nhận ra đây là con người đáng để bồi dưỡng, đáng để nuôi dạy. Ở tuổi 24, Carnegie đã đảm nhận vị trí giám đốc công ty. Làm việc cùng với Scott để nhìn xa trông rộng mở rộng đường sắt về phía Tây.

Vậy nên ta đã mua 100.000 cổ phiếu với giá 10 đô-la một cổ phiếu trước khi tin tức về hợp đồng lan đi. Khi mọi việc đã công khai, cổ phiếu tăng giá gấp đôi. Ngày hôm sau, cậu biết ta làm gì không? Ta bán sạch. Ta không phải xây thứ gì. Chìa khóa là mở rộng về phía tây.

- Vâng, thưa ngài.

- Đây. Đây là chỗ ta muốn xây một chiếc cầu. Ngay đây.
Cậu có tin là mình làm được không?
- Có, thưa ngài.
- Ta biết một nhà thiết kế giỏi. James Eads.
Hắn ta điên, nhưng là một thiên tài.
- Người đó sẽ xây cầu ư?
- Không. Nhưng anh ta làm việc nhanh, và giá thì rẻ. Anh ta có thể làm mọi việc. Đi thôi.

Cây cầu mà Scott vạch ra... ...sẽ là cây cầu lớn nhất nước Mỹ. Vấn đề là, Carnegie không biết làm sao thế nào để xây nó. Cây cầu bắc qua sông Mississippi sẽ nối phía đông với phía tây; điều chưa từng có trước đây. Vượt qua sông Mississippi, đó là chìa khóa cho thành công đối với bất kỳ công ty đường sắt nào. Một khi đã vượt qua được sông Mississippi bạn có thể tiến về phía tây.

Câu hỏi là: làm cách nào để vượt qua sông Mississippi? Cây cầu sẽ phải dài hơn 1 dặm. Một trong 4 cây cầu xây vào lúc đó đã sập. Và không ai xây một cây cầu đường sắt to cả. Nhưng Carnegie biết phải mạo hiểm thì mới thành công lớn. Ông đầu tư mọi thứ ông có vào cây cầu. Andy Carnegie chuẩn bị cẩn thận từng bước một. Ông tin mình có thể làm được. Thép là kim loại cứng nhất từng được sản xuất vào thời điểm đó. Được tạo thành bởi hỗn hợp sắt và các bon ở nhiệt độ hơn 2000 độ. Vấn đề là nó quá đắt đỏ và rất khó để sản xuất hàng loạt. 

Ở thời của Carnegie sắt rất hiếm, nó chỉ được dùng để sản xuất các đồ vật nhỏ. Nĩa, dao, và đồ trang trí. Cho tới tận lúc đó chưa ai từng dùng sắt để xây dựng các công trình lớn. Nhà phát minh người Anh Henry Bessemer, đã tạo ra thiết bị rút ngắn thời gian sản xuất thanh đường ray đơn bằng thép từ 2 tuần xuống 15 phút. 

Carnegie hiểu được vai trò của của công nghệ mới... ...Và bắt đầu vận dụng nó. Mỗi doanh nhân có một nét riêng, có một tài năng riêng biệt, một sản phẩm riêng biệt, khả năng riêng biệt. Điều quan trọng là đi tìm nó, và sau khi tìm thấy nó thì dùng nó làm vốn. 

Với thép trong tay, Carnegie đã có khả năng để bắt đầu xây dựng. Ở tuổi 33, Andrew Carnegie đã sẵn sàng đương đầu với những điều không thể... ...Xây dựng cây cầu lớn đầu tiên bắc qua sông Mississippi là điều tưởng như không thể đầu tiên để kết nối nước Mỹ.

Nhưng quyết định sử dụng thép đã cho Carnegie thấy sự tốn kém. Sau 2 năm lập kế hoạch Carnegie mới bắt đầu xây dựng. Dù tính toán rất chi tiết nhưng chi phí xây dựng liên tục tăng. Ngân quỹ không còn đồng nào, Carnegie buộc phải tạm dừng xây dựng. Giấc mơ đẹp của ông dần trở thành ác mộng. Nhưng ông sẽ không bỏ cuộc mà không chiến đấu.

Một nước Mỹ hiện đại đang hình thành. Các chuyến tàu đã tới 4 góc của châu lục. Các ngôi nhà trên toàn quốc sáng đèn mọi đêm. Và tham vọng xây dựng đất nước đang được tiến hành bên bờ sông Mississippi... ...được dẫn đầu bởi Andrew Carnegie. Carnegie đang kiên định xây dựng cây cầu của mình bằng thép... ...thứ kim loại chưa được kiểm chứng.

Với một mức giá khổng lồ. Công trình xây dựng vượt dự toán nhiều lần khiến quỹ xây dựng của Carnegie nhanh chóng trống rỗng. Đó là một áp lực không nhỏ mà Canegie phải giải quyết. Mọi người ai cũng từng sợ. Sự khác biệt giữa người thành công và người thất bại, theo tôi nghĩ, là bạn sợ theo cách nào? Bạn có cố gắng vượt qua nó? Hay bạn để nó đánh gục? Và tôi cho là đó là sự khác biệt thực sự giữa người thành công và những người còn lại.

Tuyệt vọng, Carnegie tiếp cận các nhà đầu tư, tìm thêm nguồn tiền mặt.

- Các ông sẽ rất vui khi biết rằng tiến độ xây dựng cầu St. Louis đang rất thuận lợi. Tôi tin tưởng rằng thép rất có tương lai; tuy nhiên, cung cấp một số lượng lớn thép là một khó khăn, khiến chúng tôi bị trì hoãn. Nó cũng được chứng minh là rất tốn kém. Theo dự đoán của tôi chúng ta sẽ cần thêm một triệu đô-la trước năm mới. Nhưng tôi hoàn toàn tự tin khi khánh thành mọi người sẽ tới chiêm ngưỡng cây cầu như là kỳ quan thứ 8 của thế giới.
Trân trọng,
Andrew Carnegie.

Nỗ lực của Carnegie cuối cùng đã có kết quả: tài chính được đảm bảo. Và sau 4 năm, cây cầu được hoàn thành. Đó là một thành tựu thật ngoạn mục. Sau thành công đó, Carnegie nhận thêm nhiều đơn hàng cho thép của ông, hơn nhiều lần khả năng ông có thể cung cấp.

Và khách hàng lớn nhất của ông là ngành công nghiệp mà ông nắm rõ nhất. Đường sắt đang tìm cách thay thế các cây cầu cũng như đường ray của họ bằng thép. Nhưng Carnegie không thể sản xuất đủ thứ kim loại mới này cho các đơn hàng. Ông cần phải tăng cường khả năng sản xuất của mình. Và để làm điều đó, ông cần huy động thêm vốn bổ sung. Vậy nên ông quay lại người thầy cũ của mình, Tom Scott.

Với sự giúp đỡ của Scott, Carnegie đã có số vốn hơn 21 triệu đô-la theo tỉ giá hiện nay. Với số tiền đó, ông bắt đầu xây dựng nhà máy thép đầu tiên của mình. Ông nhìn thấy tương lai và ông sẵn sàng đầu tư vào nơi mà những nhà đầu tư Mỹ khác đang sẵn sàng đầu tư: xây dựng các nhà máy khổng lồ. Với diện tích hơn 4 ngàn (4 mươi ngàn) mét vuông tại ngoại ô Pittsburgh... ... nhà máy thép Carnegie là nhà máy lớn nhất quốc gia. Có khả năng sản xuất 225 tấn thép một ngày. 

Với nhà máy mới, Carnegie có thể cung cấp đủ số thép mà quốc gia cần. Và thép giúp ông có một gia tài. Nhưng thời kỳ của Carnegie đột nhiên không thể tồi tệ hơn. Sau nhiều năm phát triển quá mạnh, đường sắt phải vật lộn với vấn đề lợi nhuận. Có quá nhiều công ty đường sắt vào thời gian đó. Không có đủ lượng hàng hóa vận tải để duy trì chúng.  Với sự khan hiếm hàng hóa của đường sắt, John Rockefeller nhận thấy cơ hội. Và các cuộc thương lượng để giảm giá thành vận chuyển dầu. Thầy của Carnegie, Tom Scott, cố gắng điều chỉnh. Nhưng ông không thể tồn tại mà không có dầu của Rockefeller. Sự nghiệp của ông bị đập tan. Và Tom Scott không bao giờ có thể hồi phục lại được.

Cát bụi rồi cũng lại trở về với cát bụi. Andrew Carnegie mất đi người thầy của mình. Người có ý nghĩa với ông hơn bất kỳ ai khác. Và bây giờ Andrew Carnegie muốn trả thù. Sự phát triển của nước Mỹ sau cuộc nội chiến không phải là một thiên sử thi ngắn.

- Tàu hỏa kết nối phía Đông sang phía Tây là điều mà trước đây chưa từng có.

- Dầu lửa thắp sáng các ngôi nhà từ bờ bên này sang bờ bên kia đất nước. 

- Thép đã tái tạo lại cảnh quan. theo cái cách chưa bao giờ được ai nghĩ tới. 

Nhưng khi sự phát triển tưởng như không thể cản nổi... ...ngành công nghiệp đường sắt, xương sống của kinh tế Mỹ, sụp đổ. Và quốc gia bị đẩy vào một cuộc suy thoái tồi tệ nhất từng được biết.

Andrew Carnegie đang trên bờ vực mất tất cả. Không có đường sắt, ông bị mất đi một khách hàng mua thép. Và ông đổ lỗi cho đối thủ của mình John D. Rockefeller. Tuyệt vọng tìm thị trường mới, Carnegie nhận thấy một xu thế mới mà ông có thể tận dụng. Hàng ngàn người Mỹ thất nghiệp đổ về các thành phố như New York và Chicago, để tìm việc. Và để có chỗ ở cho sự gia tăng dân số đó, các tòa nhà đang được xây dựng càng nhanh càng tốt.

Carnegie bắt đầu nhận thấy một tương lai không phải ở những đường ray mà là ở những kết cấu thép, trong các dầm, các xà nhà, để xây dựng các tòa nhà chọc trời. Và một lần nữa, ông ấy đi trước 1 bước. Tòa nhà chọc trời đầu tiên trên thế giới được xây ở Chicago. Các bức tường gạch mỏng bao quanh những khung xà dày được sản xuất từ thép của Carnegie.

Trong vài năm tiếp theo, chỉ riêng tại Chicago, đã có hơn 100.000 tòa nhà mới được xây dựng. Nước Mỹ vươn mình theo chiều dọc bởi thép. Nước Mỹ hiện đại được xây dựng bởi thép của Carnegie. Sự bùng nổ của các tòa nhà chọc trời đã đưa Andrew Carnegie trở thành một trong những người giàu nhất nước Mỹ. Nhưng với Carnegie, như vậy là chưa đủ. Tài sản cá nhân của John Rockefeller gấp 7 lần tài sản của Carnegie. Của cải mà ông ta có được là nhờ những tính toán tàn nhẫn. Carnegie tin rằng để trả thù cho cái chết của người thầy của mình, ông ta phải vượt mặt John Rockefeller để trở thành người quyền lực nhất nước Mỹ.

Và để làm điều đó, Carnegie cần sự giúp đỡ từ người khác, một người tàn độc hơn cả đối thủ của ông ta. Và Carnegie biết một người hoàn hảo với công việc đó. Henry Frick là một tỷ phú tự lập ở tuổi 30. Ông ta là một trong những nhà cung cấp than lớn nhất miền Trung Tây Hoa Kỳ. Một doanh nhân tàn độc, Frick nổi tiếng về việc giành được cái mình muốn... ...bằng mọi cách. 

Sự hợp tác giữa Carnegie và Frick tương tự như các hợp tác kinh doanh tốt ngày nay. Bạn muốn một người nào đó hoàn toàn trái ngược và khác biệt với bạn mà bạn có thể chấp nhận. Việc giao quyền cho Frick đã khiến công ty thép Carnegie dần thành hình. Sếp của ông ta, Carnegie tin rằng Frick sẽ dùng sự cứng rắn để cắt giảm giá thành và giảm sự lãng phí.... tức là kiếm được lợi nhuận lớn hơn.
Nhiều người coi việc trao cho Frick nhiều quyền lực là một rủi ro lớn. Nhưng Carnegie quyết định đó là rủi ro xứng đáng. Đế chế thép của Carnegie đang mở rộng với tốc độ đáng kinh ngạc. Chỉ trong vòng 2 năm, lợi nhuận đã tăng gấp đôi. Với việc đẩy mạnh sản xuất, Carnegie và Frick đã có khả năng tiến hành mua lại các đối thủ ở Ohio và Pennsylvania.

Quyết định thuê Henry Frick được xem như là một cố gắng thiên tài. Frick bằng cả đe dọa và tạo nỗi kinh sợ đã tái đàm phán các hợp đồng một cách thuận lợi với các nhà cung cấp. Các chi phí không cần thiết được loại bỏ... trong khi vẫn tăng sản lượng. Những năm cuối cùng của thập kỷ, Công ty thép Carnegie kiếm được lợi nhuận lớn hơn bao giờ hết. 

Carnegie bổ nhiệm Frick là chủ tịch của công ty ông ta. Người quyền lực thứ 2 trong ngành thép. Nhưng với Frick, như vậy là chưa đủ. Ông ta muốn ghế của sếp của mình. Cha của Frick là một kẻ thất bại. Và giờ ông muốn đảm bảo mọi người biết rằng ông không giống như cha của mình. Frick mua lại khu đất trên đồi phía đông Pittsburgh. Trên đó, ông ta xây dựng một câu lạc bộ mà thành viên là những người giàu có nhất đất nước. 

Câu lạc bộ câu cá và săn bắn South Fork nằm trên một hồ nước nhân tạo lớn, nơi các hội viên có thể chèo thuyền và câu cá. Ngay cả Carnegie cũng tham gia câu lạc bộ. Để tạo nên cảnh quan, câu lạc bộ tiếp quản con đập South Fork, ngăn giữ 20 triệu tấn mét khối nước. 

Con đập thuộc loại lớn nhất thế giới so với các con đập cùng loại. Chỉ cách đó 22 km dưới về phía hạ lưu là Johnstown...nơi ở của một công đồng các công nhân nhà máy thép và gia đình họ, những người sống với nguy cơ mưa lớn sẽ làm vỡ đập. Các quan chức thành phố đề nghị Frick gia cố con đập. Nhưng ông ta phớt lờ hoàn toàn những lời cầu xin.

Frick bắt các công nhân hạ thấp mặt đập để mở rộng đường cho xe ô tô của ông dễ dàng qua được, phớt lờ mọi sự cảnh báo tằng con đập sẽ bị yếu đi. Cuối cùng, đến một ngày, sau đợt mưa lớn, con đập vỡ tung. Nước tràn về thị trấn nơi 10.000 dân đang sinh sống. Khi nước dừng cuốn rút, hơn 2 ngàn người chết. Cứ ba người thì có một người bị vùi lấp đến mức không thể nhận dạng. 1.600 ngôi nhà bị phá hủy... ...và hơn 10 km2 thị trấn hoàn toàn bị nhấn chìm. Trận lũ Johntown là thảm họa kinh hoàng nhất do con người gây ra tại nước Mỹ tính đến trước thảm họa ngày 11 tháng 9. Xác chết vẫn còn được tìm thấy sau đó nhiều năm. Một số trôi tới tận Cincinnati, cách Johntown hơn 350 km.

Tình nguyện viên tới từ khắp nơi trong cả nước để giúp khắc phục thảm họa. Đây là nỗ lực cứu trợ trong thời bình gần đây nhất của tổ chức chữ thập đỏ Mỹ. Sự phẫn nộ sau trận lụt ngày càng tăng, mọi người tìm người để đổ lỗi. Hầu hết mọi người đổ lỗi cho những hội viên của câu lạc bộ câu cá và săn bắn South Fork. Nhưng các hội viên phủ nhận trách nhiệm. Các đơn kiện được nộp... ...nhưng cuối cùng chúng không có tác dụng. Trong mắt của công chúng đang giận dữ, các hội viên của South Fork, bao gồm cả Henry Frick, đáng phải nhận án giết người.

Trong khi đó đế chế dầu lửa của Rockefeller vẫn lớn mạnh không ngừng, thép trở thành sự lựa chọn của những công trình. Và việc kinh doanh của Carnegie cất cánh. Thép của Carnegie đã khởi động việc mở rộng các thành phố Hoa Kỳ. Nhưng nếu ông ta muốn thế chỗ Rockefeller với danh hiệu doanh nhân quyền lực nhất Hoa Kỳ... ...Carnegie phải kiếm nhiều lợi nhuận hơn nữa. Nhưng ông ta sẽ phải trả giá cho tham vọng của mình. Nó sẽ đe dọa phá hủy mọi thứ mà ông ta gây dựng. 

Việc xây dựng nước Mỹ hiện đại đang phát triển với tốc độ của ánh sáng. Đướng sắt kết nối bờ Đông với bờ Tây theo cái cách chưa từng có. Dầu lửa cháy hàng đêm. Và thép đã đẩy thành phố lên tầm cao không thể tưởng tượng.

Dẫn dắt sự phát triển đó là sự cạnh tranh giữa 2 người đàn ông. Andrew Carnegie và John D. Rockefeller. Một là ông vua Dầu lửa không thể tranh cãi, người kia không chút nghi ngờ là người đàn ông Thép. Và mỗi người đều không chịu thua kém người còn lại.

Để vượt qua người giàu nhất đất nước Rockefeller, không thể chỉ là một người kinh doanh thép có lãi. Andrew Carnegie phải trở thành người có lãi nhất. Và để làm điều đó, ông ta cần một vũ khí. Ông để ý tới một nhà máy thép đang gặp khó khăn ở ngoại ô Pittsburgh. Carnegie lên kế hoạch biến nó thành nhà máy lớn nhất trong đế chế luyện thép của mình. Nhiều triệu đô-la được đầu tư lắp mới máy móc mới cho nhà máy. Nhà máy luyện thép Homestead là cổ tích giữa hiện đại. Nhưng nó không thể được quản lý nếu thiếu một người quyền lực. Một trong những chi phí lớn trong nhà máy thép là nhân công. Carnegie biết rằng để có lãi. Ông ta phải giữ giá thành thấp. Và cách duy nhất lúc đó để giữ giá thép thấp là giảm tiền lương và tăng thời gian lao động. Để kiếm lợi nhuận hơn nữa, Carnegie cần tiếp tục giảm giá thành: Bao gồm cả tiền lương.

Nhưng Carnegie cũng xác định phải bảo vệ hình ảnh của mình. Có những việc ông không thể làm trong các tranh chấp lao động. Vậy nên ông ta để chủ tịch của mình làm công việc bẩn thỉu đó. Henry Frick chẳng bao giờ quan tâm đến người khác nghĩ gì trong những giải pháp của ông ta. Ông ta chỉ quan tâm tới 1 điều... ...Chiến thắng.

Carnegie không thích làm người xấu, làm nhân vật phản diện còn Frick thì không thèm bận tâm. Bây giờ, chỉ có một câu hỏi duy nhất chúng ta kiếm được bao nhiêu vào năm tới. Frick được chỉ định làm chủ tịch của công ty Thép....Carnegie sếp của ông ta tới Scotland để nhường lại đất cho Frick độc diễn. 

Những nhà công nghiệp thời kỳ đó là những người mà sẵn sàng từ bỏ nhiều thứ để kiếm được một món lợi lớn càng nhanh càng tốt, thậm chí có thể là mở rộng định nghĩa những việc họ phải làm. Frick bắt đầu lột sạch tất cả những gì mà ông ta có thể lấy khỏi những người công nhân ở Homestead. 

Frick quyết định đó là cách duy nhất để nhà máy hoạt động hiệu quả 12 giờ một ngày, 6 ngày trong tuần. Điều đó có nghĩa là một điều kiện lao động không thể chấp nhận. Không ai có thể làm việc 12 tiếng 1 ngày. Điều kiện lao động nguy hiểm. Và một nhóm nhỏ người lao động liên kết với nhau để nêu lên mối quan tâm của họ.

Rất nhiều lao động ở nhà máy thép cảm thấy thay đổi điều kiện lao động là điều cần thiết. Họ đã kiệt sức và họ muốn tiền lương đáp ứng được nhu cầu cuộc sống. Công đoàn còn tương đối mới ở Mỹ. Và Frick không để nó bén rễ trong công ty của ông ta. Nhưng trước khi hành động, ông ta tìm đến ông chủ của mình để nhận ý kiến.

" Gửi Andrew, có thể một cuộc chiến là cần thiết vào mùa hè này. Một khi đã nổ ra, sẽ phải chiến đấu đến cùng”. 

Andrew Carnegie nhận thức được sự hiếu chiến của Frick. Đó là lý do ông ta tránh xa gần 5 ngàn km.

"Anh Frick, không nghi ngờ gì nữa, anh sẽ lập lại lẽ phải ở Homestead. Anh sẽ làm mọi thứ trở nên đúng đắn với sự kiên trì của mình."

Có một ranh giới rất nhỏ, giữa làm thế nào để bảo vệ công nhân, và cùng lúc đó, tiếp tục bôi trơn bánh xe của chủ nghĩa tư bản? Đôi khi cả hai đều có mục đích khác. Frick coi những lời của Carnegie như một chỉ thị rõ ràng đã đến lúc bắt đầu chiến tranh. Ông đẩy mạnh sản xuất, bắt người của mình lao động vất vả hơn bao giờ hết. Trong trường hợp đình công, ông ta có một kho thép thành phẩm dự trữ. 
Các tai nạn trên nền tại nhà máy tiếp tục tăng lên. Cho đến khi một vụ được chứng minh là tử vong. Cái chết có khả năng đoàn kết các lực lượng lao động đang quá tải. Frick biết chuyện gì sắp diễn ra.

"Gửi Andrew, tôi không tin rằng chúng ta sẽ chiến thắng mà không cần một cuộc đấu tranh nghiêm trọng. Tôi rất tiếc phải nói là không còn lối thoát nào khác mở ra cho chúng ta. Tốt hơn là chúng ta nên chuẩn bị chiến đấu và chiến thắng”.

"Henry, một điều mà chúng ta chắc chắng là không có cuộc chiến nào đều dẫn tới thất bại. Chúng tôi tin tưởng vào những gì anh làm. Chúng tôi sẽ bên anh đến phút cuối”.

Biết rằng được ông chủ chống lưng, Frick tung cú đấm đầu tiên. Ông ta tuyên bố với công nhân rằng công ty Thép Carnegie sẽ không thương lượng. Tất nhiên là chất lượng lao động sẽ không được cải thiện. 

Ai muốn đình công, thì giơ tay lên...lập rào cản trước nhà máy chính của công ty Carnegie Steel, và khi Frick quyết định dùng vũ lực chiếm lại nhà máy...Để ngăn Frick thay thế người khác, 2 ngàn công nhân thép tạo chướng ngại vật phía trước nhà máy. Cuộc chiến chuyển thành chuyện cá nhân. Nhưng Frick không lùi bước. Ông ta gọi quân tiếp viện. 

Andrew Carnegie sản xuất thép nhiều hơn tất cả những người khác trên thế giới. Để đạt mức sản xuất đó, công nhân của ông ta phải lao động 12 tiếng một ngày, 6 ngày một tuần. Điều kiện đó thúc đẩy họ lập hàng rào trước nhà máy, khiến cho chủ tịch công ty Carnegie, Henry Frick, gọi tới lực lượng lính đánh thuê.

Trong nhiều năm, các thám tử Pinkerton đã xây dựng một lực lượng bảo vệ tư nhân, lực lượng này nổi tiếng với những vụ theo dấu các tên trộm đường sắt. Họ thậm chí còn được thuê làm người bảo vệ cho Tổng thống và từng ngăn chặn được 1 vụ ám sát Abraham Lincoln. Nhưng bây giờ họ trở thành lính đánh thuê. Có nhiều nhân lực và súng đạn hơn cả quân đội Hoa Kỳ. 

Và nếu có tiền, họ sẽ chiến đấu vì bạn. Và Frick thì có nhiều tiền. Pinkertons là lính đánh thuê. Họ tới từ ngoài thị trấn. Họ không có quan hệ gì với Pittsburgh, không có quan hệ gì với các công nhân. Họ được trả tiền để sử dụng sức mạnh của họ mình. Thời điểm Frick quyết định mang Pinkertons tới, thần chết đã được thả ra và chỉ có duy nhất một cách để cuộc đình công kết thúc, đó là trong bi kịch.

- BẮNNN!

2 ngàn người làm hàng rào sống bên trong Nhà máy Homestead. 

Bắn! Bắn

Khi cuộc chiến kết thúc, 9 công nhân công ty thép Carnegie đã chết cùng vô số người bị thương. Tình hình nghiêm trọng đến mức thống đốc Pennsylvania phải gửi quân tội tới lập lại trật tự. Homestead trở lại tay của Frick. Nhưng khi cuộc tàn sát kết thúc... ...sự phản đối của cộng đồng cũng bắt đầu.

Đến đêm, Homestead trở thành biểu tượng héo úa của sức sống nền công nghiệp Mỹ.

Sự tăng trưởng nhanh chóng và công cuộc mở rộng nước Mỹ đang diễn ra hết công suất. Đường sắt đã kết nối 44 bang. Dầu lửa là tài nguyên quý giá nhất quốc gia. Và thép thì đang xây dựng các thành phố của chúng ta. 

Đất nước dần khôi phục sau một cuộc nội chiến dài, và giờ đây vững mạnh hơn bao giờ hết. Cornelius Vanderbilt đã dùng vũ lực và sự uy hiếp để tạo nên một đế chế đường sắt liên kết mọi miền đất nước. 

John D. Rockefeller bắt đầu từ xuất phát điểm khiêm tốn, nhưng với sự quả quyết tuyệt đối và tàn nhẫn của mình, ông đã độc quyền ngành công nghiệp dầu. Và kế đến, một sản phẩm mới đã làm thay đổi diện mạo nước Mỹ. Tôi tin tưởng rằng thép chính là tương lai. Và nhờ có thép của Andrew Carnegie, giờ đây các thành phố của nước Mỹ vươn cao tới bầu trời. Không có gì là không thể cả. Nhưng sau khi ông có liên quan đến một trong những thảm họa kinh hoàng nhất trong lịch sử nước Mỹ, đế chế của Carnegie bắt đầu lung lay. Chủ tịch của ông, ngài Henry Frick, thúc ép công nhân đến điểm giới hạn... khiến họ đứng lên đấu tranh...
Rồi Frick bị ám sát

Andrew Carnegie buộc phải suy tính lại mọi thứ. Với các sự kiện như chủ tịch bị bắn, và công nhân thì chống đối, Andrew Carnegie đang gặp rất nhiều khó khăn. Công ty của ông... danh tiếng của ông... đang bị đe doạ. Và đế chế ông dành cả đời để xây dựng đang bên bờ vực của sự sụp đổ. Với mong muốn cứu vãn gia tài của mình, Carnegie đành rút ngắn chuyến đi nước ngoài của mình, và mau chóng trở về Pittsburgh.

Henry Frick sống sót qua khỏi vụ mưu sát. Chỉ 3 ngày sau khi bị bắn và đâm, ông đã trở về văn phòng ở Carnegie Steel. Cuộc gặp gỡ hụt giữa Frick và thần Chết chỉ càng khiến ông kiên quyết hơn. Nhưng đối với ông chủ Andrew Carnegie thì khác, sự kiện nhắc nhở ông rằng chủ tịch giờ là một gánh nặng. 

Đã có những lúc Frick cho rằng "Ta điều hành công ty này. Là kẻ giỏi nhất vùng Pittsburgh. Là kẻ phải nai lưng làm 12 tiếng/ngày. Là kẻ phải chịu một viên kẹo đồng vào đầu. Nên ta phải là số một. Mối quan hệ giữa Carnegie và Frick trở nên xấu đi, và ông nhận ra rằng mình cần phải thay đổi nó. 

Carnegie không vui vì chuyện này. Ông to nhỏ với phóng viên vùng Pittsburgh rằng nếu không phải do ông đi công tác nước ngoài, thì tình hình đã khác. Rồi thì sẽ không có vụ đổ máu này. Rằng ông sẽ tôn trọng công nhân hơn. Và ông giảm thiểu quyền của Frick. Tức giận vì bị Carnegie trừng phạt, Frick thậm chí âm mưu và chỉ đạo một vụ thôn tính. 

Carnegie Steel từ từ mục ruỗng từ trong ra ngoài. Nhưng thách thức lớn nhất cho đế chế của Carnegie không phải từ bên trong. Một mối đe doạ mới đang nổi lên. J.P. Morgan là một giám đốc ngân hàng, người đi kiếm bạc tỉ từ việc hợp nhất các ngành công nghiệp yếu kém, mua lại các công ty thất bại, và đưa chúng trở lại thời kì hoàng kim của chúng. Những công ty như Carnegie Steel chẳng hạn.

Nguồn: 

http://www.history.com/shows/men-who-built-america

https://www.facebook.com/notes/steven-nguyen/những-người-kiến-tạo-nước-mỹ-andrew-carnegie-p3-5/955079114516851?pnref=story

4/5 - John Pierpont (J.P) Morgan

(Ông được mệnh danh là ông vua điện)

Bạn nhìn vào J.P. Morgan, và cách ông ấy điều hành các ngân hàng. Về cơ bản mà nói ông ấy là một người thống trị ngành công nghiệp ngân hàng, và quan trọng nhất là thống trị tài chính của cả đất nước. 

Phi vụ mới nhất của Morgan là hợp nhất các phần bị phá sản của ngành công nghiệp đường sắt, làm cho chúng sinh lãi được bằng việc loại bỏ các cạnh tranh không cần thiết. Ngân hàng Morgan sẽ mua lại đường sắt ở bờ biển phía Tây và cho chính phủ thuê lại. Đồng thời cũng mua phần vốn chính ở phía Nam Pennsylvania để đổi lấy cổ phần của một công ty đường ray khác. 

Do Frick quá nhẫn tâm, Andrew Carnegie lo sợ rằng ông sẽ trở thành mục tiêu kế tiếp của Morgan. Ông đi một nước cờ táo bạo. Một lối thoát duy nhất: Loại bỏ Frick

Trong khi Carnegie gồng mình sửa chữa đế chế điêu tàn của ông, J.P. Morgan tiếp tục nhắm vào các công ty thất bại, và tiếp tục sát cánh bên người bố huyền thoại của mình.

Junius Morgan là nhà sáng lập nên một trong những ngân hàng đầu tư kiểu mới đầu tiên, một đế chế tài chính được biết đến với cái tên Triều đại Nhà Morgan. J.P. Morgan được sinh ra là cho kinh doanh ngân hàng. Bố ông là người thuộc thế hệ những chủ ngân hàng đầu tiên bên kia Đại Tây Dương, và vì thế ông xác định tài chính sẽ là ngành chỉ đạo các ngành khác trong tương lai.

Bố của Morgan luôn căn dặn ông rằng tránh mạo hiểm nhiều, nhưng J.P. Morgan quá mệt mỏi khi phải làm mọi việc theo cách của bố ông. Ông không đơn thuần chỉ muốn mua lại việc kinh doanh, ông muốn xây dựng một ngành mới riêng của mình. Ông chứng kiến John Rockefeller và Andrew Carnegie xây dựng đế chế của họ từ hư vô. Và ông muốn mình là người kế tiếp.

Nhưng để được thế, Morgan phải tìm cho mình một sự đột phá. Ông liền để ý đến một trong những nhà phát minh tài ba nhất thế giới. Thomas Edison đã là nhà cách tân nổi tiếng khi mới chỉ 19 tuổi. Ông nổi lên sau khi hoàn thiện máy điện tín rồi đến phát minh máy điện báo tỉ giá cổ phiếu, và máy hát đĩa. Suốt cuộc đời, Edison nắm giữ hơn 1000 bằng sáng chế.

Nhưng hiện giờ, ở tuổi 31, Edison đang thử nghiệm phát minh vĩ đại nhất của ông. Edison có một khả năng đặc biệt giúp ông quan sát một vật, rồi tìm ra cách sử dụng nó mà trước đó không ai nghĩ tới. Morgan quan tâm tới một phát minh: bóng đèn điện, và dòng điện. Một dòng chảy năng lượng vô hình đốt nóng sợi dây tóc nhỏ trong bóng đèn như ma thuật, và làm sợi dây phát sáng. 

Ánh sáng điện sẽ cách mạng hoá thế giới. Như lửa, hay bánh xe, nó sẽ thay đổi cách sống của con người. 

J.P. Morgan thấy được ngay tiềm năng nơi công nghệ mới mang tính cách mạng này, và biết rằng đây chính là cơ hội để ông gây dựng cơ đồ của riêng mình. Cơ đồ đó sẽ làm thay đổi thế giới mãi mãi.

Khi thế kỉ 20 sắp cận kề, nước Mỹ là quốc gia phát triển nhanh nhất trên thế giới. Đường sắt, dầu, và thép tạo nên tiền đề phát triển. Nhưng một công nghệ mới đang hình thành có thể còn đột phá hơn những thứ đó. Điện sở hữu tiềm năng thay đổi hoàn toàn cả thế giới, và J.P. Morgan cho rằng mình có thể chiếm hữu nó.

Rất nhiều năm, J.P. Morgan phải sống dưới cái bóng vĩ đại của người bố huyền thoại. Ông tuyệt vọng tìm cách gây dựng dấu ấn cho riêng mình, và điện có thể là dấu ấn đó. Morgan đang xem xét đầu tư vào công ty của Thomas Edison, và đầu tư cho phát minh bóng đèn điện Edison mới phát triển. Ông thuê Edison lắp đặt đèn điện cho nhà ông ở Đại lộ Fifth, New York.

Nhà của Morgan nhanh chóng trở thành phòng thí nghiệm cho các thử nghiệm bóng đèn điện nổi tiếng của Edison. Edison lắp đặt một nhà máy điện nhỏ trong nhà nuôi gia súc trên đất của Morgan. Rồi ông chạy hơn 1219 m dây sau tường và trần của ngôi nhà, gần 400 trăm bóng đèn điện được lắp đặt, những chiếc đầu tiên từng được sản xuất. Sau nhiều tháng thử nghiệm và thất bại, ngôi nhà đã sẵn sàng cho việc trưng bày. Morgan mời đến rất nhiều người, kể cả bố ông, đến xem sự tuyệt diệu của áng sáng điện. Lần đầu tiên, ông biết rằng buổi trình diễn sẽ đưa ông đến vị trí hàng đầu của ngành công nghiệp mới. Điện lúc đó được coi như một thứ gì đó kì diệu, và mọi người rất kinh ngạc. 

Trước hết là do họ không hiểu điện vận hành thế nào, vì bạn không thể nhìn thấy điện được, vì vậy nó như là ma thuật đối với đa số mọi người. Nhà của J.P. Morgan là tư gia đầu tiên trên thế giới được thắp sáng bằng điện.

Điện trở thành một thứ không thể thiếu đối với giới quyền lực của đất nước. ngoại trừ một trường hợp đáng chú ý, John D. Rockefeller. Rockefeller tạo dựng cơ đồ lớn nhất nước Mỹ bằng việc lọc dầu thô cho đèn dầu. Ông nhận ra rằng ánh sáng điện có tiềm năng thay thế dầu hoả và trở thành nguồn sáng chính của nước Mỹ. Nếu công nghệ đó thành xu thế chủ đạo, Rockefeller sẽ phải đối mặt với thách thức lớn nhất từ trước tới giờ.

Nối tiếp sau thành công trưng bày ánh sáng điện tại tư gia, Morgan tin rằng điện có thể là cơ hội mà ông hằng chờ đợi, cơ hội để ông điều hành công ty riêng của mình, và trở thành người tiên phong như Carnegie và Rockefeller.

Nhưng đầu tư cho Edison sẽ đi ngược lại toàn bộ những gì mà bố J.P. Morgan đã dạy cho ông. Bạn phải dám mạo hiểm mới thành công được. Không thể có chuyện đạt được mọi thứ nếu không mạo hiểm. Không thì ai cũng dễ dàng có được thứ họ muốn. Nếu không có mất mát nào, hay không có khả năng thất bại lớn hay sự thụt lùi, thì bạn không có triển vọng phát triển.

Morgan đầu tư cho Edison một khoản tương đương 83 triệu đô-la ngày nay, và cùng nhau họ thành lập một công ty mới, Công ty Ánh sáng điện Edison. Morgan và Edison bắt tay vào làm việc ngay, biến một toà nhà ở vùng hạ Manhattan thành trung tâm phát điện đầu tiên của thế giới, một kỳ quan công nghệ cao chứa đầy các máy phát điện cỡ lớn đủ sức thắp sáng hàng ngàn ngôi nhà.

Ý tưởng ban đầu là từ trạm trung tâm này sẽ sản xuất dòng điện trực tiếp đến mọi nơi, nhưng đồng thời cũng cần phải có phương thức truyền tải điện đi. Tương lai của điện không phải chỉ là sự ảo tưởng. Nó là năng lượng, và năng lượng thì phải truyền tải mới đi xa được. Công nhân của Edison làm việc suốt ngày đêm để hoàn thành một mạng lưới dài trên 24 km. Họ lắp đặt hơn 30 km dây đồng, kết nối trạm phát của Edison tới hàng trăm ngôi nhà và công ty ở New York. Hệ thống lưới điện của Edison trở thành khuôn mẫu cho cách thức truyền tải điện ở nước Mỹ

Nhờ có trạm phát điện của Edison được xây dựng và vận hành, bình minh của kỷ nguyên mới đang đến. Thành phố lần đầu tiên sáng ngời. Và sau đó không lâu, hệ thống tải điện của Edison bao phủ một nửa Manhattan. Các tuyến đèn đường điện ở đại lộ và các ngôi nhà xuyên suốt New York lách tách tiếng điện.

Edison có một ý tưởng lớn rằng: "Chúng ta có thể xây các trung tâm phát khổng lồ và như vậy thì điện sẽ rẻ cho tất cả mọi thành phần xã hội." Thật là một ý tưởng tuyệt vời. J.P. Morgan và Thomas Edison có khả năng thu về bộn tiền. Nhưng thành công của họ lại là tin dữ cho người đàn ông quyền lực nhất đất nước. Cho đến hiện tại, John Rockefeller hầu như chưa bị thách thức trong việc cung cấp ánh sáng đến từng ngôi nhà. Nhưng càng ngày hệ thống tải điện của Edison càng được mở rộng, ông nhận ra đế chế dầu hoả của mình đang gặp nguy. Cứ một ngôi nhà sử dụng điện của Edison là John Rockefeller mất đi một khách hàng. 

Những người khổng lồ vĩ đại của cuối những năm 1800, như Rockefeller, họ thường có xu hướng nhẫn tâm. Họ chỉ quan tâm đến việc thống trị thị trường, và làm mọi cách họ có thể để bành trướng thị phần của mình với mục đích là đảm bảo lợi nhuận của họ. Các nhà tư bản công nghiệp thời bấy giờ đơn thuần chỉ là nhà tư bản. Họ chỉ chăm chăm làm giàu, và họ muốn xây dựng thứ gì đó trường tồn. 

Như Rockefeller muốn Standard Oil của mình là công ty dầu lớn nhất thế giới. Rockefeller phát động một chiến dịch truyền thông chống lại điện. Ông mô tả công nghệ mới này là nguy hiểm, thậm chí gây chết người, rồi từ đó cảnh báo sẽ có hàng loạt các sự cố bị điện giật và các đám cháy ngoài tầm kiểm soát. 
Rockefeller biết rằng nếu ông có thể làm dân chúng hoảng sợ với điện, dầu hoả sẽ tiếp tục là nguồn sáng chủ yếu. Nhưng John D. Rockefeller sẽ chỉ là mối lo ngại thứ yếu cho Morgan. 

Một đối thủ cạnh trạnh xuất hiện.

- Thưa quý ông và quý bà, xin giới thiệu Nikola Tesla!

Một cuộc chiến về tương lai của điện đang đến, và J.P. Morgan có thể là người đầu tiên hứng chịu tổn hại. Những thay đổi lớn của nước Mỹ khiến cho cách thế giới nhìn đất nước này thay đổi. Ở những nơi từng là thất bại, thì giờ đây các phát kiến đang dẫn dắt đất nước vào một thời đại mới. Đường sắt, dầu, và thép đã tái thiết đất nước, và điện đang tạo ra các tiến bộ vượt bậc.

Âm mưu muốn chiếm ngôi vị người đàn ông thắp sáng nước Mỹ từ tay John D. Rockefeller của J.P. Morgan đã dẫn ông tới hợp tác với Thomas Edison để thành lập nên một trong những công ty điện đầu tiên, và cùng nhau, họ cấp điện cho vô số ngôi nhà ở New York.

Các phát minh, những thứ mà hầu như xuất hiện từ hư vô, đòi hỏi tầm nhìn phải xa và có sự hỗ trợ to lớn từ ban lãnh đạo, vì đó là những bước nhảy vọt vĩ đại. Nếu lãnh đạo không chấp nhận phát minh đó và thực sự không biết nắm lấy và sở hữu nó, thì phát minh đó sẽ không thành hiện thực. 

Morgan đã đi ngược lại lời khuyên của bố ông qua việc giúp đỡ Edison, nhưng ông vẫn duy trì một quy tắc ông học được.

- Bao nhiêu người đang cạnh tranh với anh, Edison?
- Không có gì đáng phải để tâm.

Edison đang phớt lờ khả năng của thách thức lớn nhất đối với thiết kế điện của ông, và nó lại xuất phát từ chính phòng thí nghiệm của ông. 

Tập sự của ông, Nikola Tesla

Nikola Tesla, từ khi còn rất trẻ đã bị ám ảnh bởi điện. Và khi lần đầu ông gặp Thomas Edison, ban đầu thì ông thần tượng Edison...

- Ngài Edison.
- Có gì sao?
- Tôi băn khoăn không biết liệu ngài có thể xem qua thiết kế động cơ AC của tôi không.
- Không ai quan tâm thiết kế của cậu đâu, Tesla.
- Dòng điện xoay chiều không an toàn, vì vậy mà ta mới phải sử dụng dòng một chiều.

Tesla đã phát triển một dạng mới của điện được biết đến là "dòng xoay chiều", hay "AC". Nhưng Edison tin rằng dòng AC có điện thế cao nguy hiểm hơn nhiều dòng điện một chiều chuẩn mà ông tạo ra. Edison có lẽ coi Tesla chỉ là một nhân viên trẻ.

Dù gì thì Edison nổi tiếng thế giới, còn Tesla chỉ là một trong nhiều chàng trai trẻ thông minh làm việc cho ông, và việc Tesla phát triển AC không là vấn đề gì với Edison, vì Edison xem bản thân là người thực sự giải quyết vấn đề điện này và thương mại hoá nó.

- Gì đây?
- Đơn xin nghỉ việc của tôi.
- Sẽ không có ai tuyển cậu đâu.
- Tôi sẽ thành lập công ty của riêng mình.
- Chúc cậu may mắn kiếm được người đầu tư.

Giờ đây được tự do theo đuổi lý tưởng của bản thân, Tesla bắt đầu tìm kiếm nhà đầu tư tài trợ cho công nghệ AC của mình. Ông tìm được George Westinghouse, một nhà phát minh làm kinh doanh.

- Khi từ trường chuyển động, thì động cơ quay theo. Tự động cơ cấp điện cho nó. 
- Cậu nghĩ truyền tải AC được bao xa? Ý tôi là, tiềm năng của nó cỡ nào? 
- Chỉ cần xây một nhà máy phát điện, thì đủ cung cấp điện đến vùng phía đông của nước Mỹ. 
- Thế thì quá tuyệt vời.

Morgan và Edison có thể là người thắp sáng điện cho New York, nhưng Westinghouse và Tesla tin rằng năng lượng tuyệt vời dòng xoay chiều đem lại thì hiệu quả hơn. Tesla du hành khắp đất nước, biểu diễn với xung điện AC qua người mình. Các buổi trình diễn thành công khiến nhu cầu thành lập các trạm phát điện Westinghouse tăng cao. Những người hiểu được khoa học điện nhận ra rằng Tesla là người khổng lồ mới, và là một đối thủ ghê gớm.

J.P. Morgan bỗng dưng thấy mình trong một tình thế không hề dễ chịu. J.P. Morgan đặt cược mọi thứ vào Thomas Edison. Nhưng theo thời gian cuộc chiến giành cấp điện cho đất nước nóng dần lên, áp lực Morgan đặt lên vai Edison đã đẩy ông vào con đường đen tối.

Những tiến bộ của nước Mỹ trong 3 thập kỉ qua khiến ai cũng phải choáng ngợp. Đường sắt thay cho đường xe ngựa kết nối đất nước, và các thành phố của đất nước cao ngất trời nhờ thép. Đầu tiên là dầu hoả biến đổi màn đêm, và bây giờ, sắp tới là điện thắp sáng mọi ngôi nhà.

Chỉ có John D. Rockefeller là không để cho J.P. Morgan và Thomas Edison tự tung tự tác. Ông quyết tâm giữ cho dầu hoả dẫn đầu trong trò chơi ánh sáng này. Ông bắt đầu một chiến dịch để ngăn chặn điện trước khi nó đủ lực tiến, mặc dù có thể ông đã đánh giá thấp sức hấp dẫn của năng lượng mới mẻ kì diệu này. 

J.P. Morgan có nhiều thứ phải lo lắng hơn là Rockefeller.

Bố của Morgan luôn dặn ông phải tránh cạnh tranh bằng bất cứ giá nào. Và giờ ông và Thomas Edison mắc kẹt trong cuộc chiến nảy lửa xem cái nào sẽ trở thành loại điện thống trị thị trường. Nikola Tesla đã phát triển thành công một cách tải điện hoàn toàn mới, và công nghệ của ông đe doạ huỷ diệt mọi thứ mà Morgan và Edison xây dựng.

Công nghiệp điện hiện đang có hai hệ thống đối nghịch nhau: xoay chiều và một chiều. Thế giới này chỉ có chỗ cho một. Nếu Morgan thua, ông có thể sẽ mất danh tiếng và địa vị của mình. Morgan tăng sức ép đối với Edison, bắt Edison phải loại bỏ cạnh tranh bằng mọi giá.

Cảm thấy được sức ép của Morgan trên vai, Edison lao vào nhiệm vụ chứng tỏ rằng dòng một chiều của ông là dạng điện an toàn nhất. Cuộc chiến về dòng điện này là mặt tối của Thomas Edison. Chiến thuật mà Edison sử dụng là thuyết phục công chúng rằng dòng xoay chiều gây chết người. Đây là một mặt của Edison mà ta thường không thấy. Ông bắt đầu sử dụng dòng xoay chiều của Tesla trong một loạt các chứng minh, hi vọng làm dân chúng sợ năng lượng của AC. Edison dùng mọi loại thủ đoạn tồi tệ nhất hòng cố gắng làm mất uy tín AC. Ông giết các con vật trước mắt người xem. Nhưng không có gì xem ra ngăn cản được sự nhiệt tình công chúng dành cho dòng điện mạnh hơn của Tesla.

Trong lúc tuyệt vọng tìm cách làm hài lòng Morgan. Edison thở phào nhẹ nhõm khi nhận được một bức thư có thể là cơ hội cho ông. Một nhà tù ở New York đang tìm kiếm một phương thức tử hình thay cho phương thức treo cổ. Rất nhiều người tin rằng phương thức treo cổ thời Trung cổ này là độc ác và vô nhân tính. Điện có thể là phương án thay thế hữu hiệu.

Thiết kế Edison hình dung ra khá đơn giản, nhưng mang tính mới mẻ. Edison rất vui mừng giúp đỡ phát triển một loại ghế điện, miễn là ghế điện đó sử dụng nguồn phát dòng xoay chiều Westinghouse. Edison tập trung mọi sự chú ý của phòng thí nghiệm vào việc phát triển chiếc ghế điện đầu tiên của thế giới.

Đây là cơ hội hoàn hảo để chứng minh rằng AC của Tesla là cực kì nguy hiểm..... thậm chí gây chết người. Nhà tù mời báo giới đến chứng kiến buổi trình diễn rợn người không tưởng tượng được.

Buổi tử hình đầu tiên trên thế giới... ...bằng điện.

- Sẵn sàng chưa?
- Rồi.
-Tạm biệt, William.
- Cậu ấy chết rồi.
- Cậu ấy chảy máu kìa.
- Cậu ta còn thở.
- Tôi bệnh mất.
- Cơ bản mà nói họ nướng sống người này.
- Họ làm hỏng buổi tử hình.

Hành động khủng khiếp này lại gậy ông đập lưng ông đối với Edison. Công chúng không hề liên kết AC tới Tesla. Tất cả những gì họ nhớ là điện được sử dụng để giết người. Và Edison đứng sau vụ này. Danh tiếng của ông bị tổn hại nặng nề. 

J.P. Morgan thì còn phải chịu số phận thảm khốc hơn. Morgan dấn thân thực hiện mong muốn trở thành một nhà cách tân huyền thoại. Nhưng giờ đây mong ước đó đã sụp đổ. Edison đã rơi vào đúng con đường mà John Rockefeller mong muốn. Con đường chứng minh điện rất nguy hiểm và gây chết người. Morgan biết rõ nếu thu hồi vốn đầu tư vào Edison thì ngành điện sẽ sụp đổ hoàn toàn. Và sẽ chỉ còn Rockefeller ở đỉnh cao của trò chơi ánh sáng này. Nhưng mặc kệ sự phản đối của bố ông... ...Morgan vẫn tin rằng điện chính là tương lai. 

Và không lâu sau, tin tức về một dự án mới đã thắp lại ngọn lửa khát vọng của ông. Một dự án sẽ xoá vết nhơ thí nghiệm của Edison......và khôi phục niềm tin của công chúng về ngành điện.

Dự án nhà máy thủy điện ở thác Niagara

Nhà máy điện lớn nhất thế giới đang được xây dựng. Và 1300 con người đang đào một đường hầm đồ sộ dài 4 km vào nền đá. Một khi hoàn thành, sức nước của thác chảy sẽ tạo ra một năng lượng không tưởng khoảng 120.000 mã lực. Nhiều hơn tất cả lượng điện được sản xuất xuyên suốt đất nước... ...cộng lại. Niagara là một bước ngoặt lịch sử của ngành điện. Nó không những cho thấy truyền tải điện đi xa là khả thi mà còn là thực tế. 

Trạm phát điện Niagara đủ sức cấp điện thắp sáng toàn bộ vùng Đông Bắc. Việc lợi dụng một nơi cực kì nổi tiếng có sức nước mạnh phi thường thế này và khai thác sức mạnh đó cho điện sẽ cho thế giới thấy rằng đây là điều có thể thực hiện bất cứ đâu. Nhưng Công ty Điện lực Niagara vẫn chưa quyết định ai sẽ cung cấp điện cho máy phát......DC của Morgan và Edison hay AC của Tesla. 

Trạm phát điện lớn nhất thế giới này sẽ là một lá bài làm thay đổi toàn bộ cục diện trận đấu. J.P. Morgan biết rằng đây chính là cơ hội để ông tạo ra đế chế ông hằng mong muốn. Nhưng ông cũng cân nhắc rằng để có hợp đồng cấp điện cho Niagara sẽ đòi hỏi một số tiền lớn đầu tư. 

Một số tiền mà bố ông sẽ không bao giờ cho phép. Morgan rối như tơ vò suy nghĩ nước đi kế tiếp... ...thì bi kịch ập đến. Bố ông gặp phải tai nạn xe ngựa khủng khiếp. Junius Morgan qua đời do bị thương quá nặng. Giờ J.P lên nắm quyền điều hành Triều đại Nhà Morgan. Đế chế của họ Morgan có vô số khoản đầu tư kinh doanh vào đường sắt, bất động sản, hàng hải, sản xuất... ...và điện. Bố ông qua đời đồng nghĩa không gì ngăn cản Morgan được nữa. 

Junius qua đời là môt cú sốc rất lớn đối với Morgan. Nhưng đồng thời nó cũng là sự giải tỏa phần nào, vì sau khi bố qua đời ông được là con người mình mong muốn. Sự tự do đó giúp ông nhận ra tiềm năng thực sự theo khía cạnh nào đó. Mạng lưới của Morgan đáng giá hơn 4 lần tài sản bố ông.

Và ngay lập tức ông có được hàng trăm triệu đô-la. Morgan tính sử dụng số tiền đó để có được hợp đồng Niagara. Chọn đúng thời điểm là tất cả trong kinh doanh. Ai cũng muốn mình là người tiến đầu tiên.  

Ai cũng muốn sở hữu thứ vượt trội tương thích tương đối, hoặc thứ mới mẻ, vượt trội. Bạn phải chọn đúng lúc, đúng thời. Chọn thời trong kinh doanh cũng như nắm bắt cơ hội trong cuộc sống vậy. Nó có lẽ quan trọng tương đương các yếu tố đơn lẻ khác. Việc xây dựng trạm điện Niagara vẫn tiếp tục với cường độ khắc nghiệt. Các công nhân sắp hoàn thành việc lắp đặt đường ống dài 4 km. Và sẽ không còn lâu trước khi nước đổ vào đó... ...làm quay các tua-bin to cỡ ngôi nhà. Morgan hiểu rõ để có được hợp đồng đó, ông cần phải loại bỏ đối thủ của mình. Công ty của Tesla và Westinghouse đang tiến triển tốt với dòng điện xoay chiều. 

Nhưng sau khi công ty nhanh chóng được mở rộng thì Westinghouse lại ngập đầu trong núi nợ. J.P. Morgan nhìn thấy cơ hội. J.P. Morgan có ảnh hưởng rất lớn đến thị trường chứng khoán khi thị trường vận hành thất bại. Trong trường hợp của George Westinghouse, công ty của ông rất nhiều lần mất giá trên thị trường chứng khoán do ảnh hưởng của Morgan. 

Morgan lợi dụng sự suy thoái trong kinh tế. .......phát động một chiến dịch bẩn thỉu nhằm đẩy giá cổ phiếu của Westinghouse xuống. Ảnh hưởng của ông lên phố Wall rất lớn, khiến tác động của chúng mang tính phá huỷ ghê gớm. Trong vài tuần kế tiếp, các nhà đầu tư liên tục bán cổ phiếu của Westinghouse, khiến giá trị công ty rớt thê thảm. 

Chỉ trong vòng vài ngày, công ty suýt nữa phá sản. Không kiếm ra cách nào kêu gọi tài trợ, Westinghouse sẵn sàng chấp nhận thua cuộc.

- Tesla, lý do tôi ở đây là để báo với cậu rằng công ty của tôi đang bên bờ vực phá sản. 
- Ông có thiết kế động cơ AC của tôi mà. Sẽ kêu gọi tài trợ được thôi.

Thực tế là ngược lại. 

- Không ai chịu cho tôi mượn tiền vì vấn đề tiền bản quyền của phát minh đó.
- Ích lợi mà nền văn minh này hưởng được từ hệ thống điện đa pha của tôi có ý nghĩa nhiều với tôi hơn số tiền được đầu tư. Ngài Westinghouse, ngài sẽ cứu được công ty của mình để phát triển phát minh của tôi. Đây là bản hợp đồng, và tôi sẽ xé nát nó. Và ngài sẽ không còn gặp bất cứ vấn đề gì với tiền bản quyền phát minh của tôi. 
- Cám ơn cậu, Nikola.

Tesla giao Westinghouse quyền điều khiển AC, và tử bỏ mọi quyền sở hữu phát minh. Nhờ đó tiền đầu tư rót vào liên tục. Và Điện lực Westinghouse lại tiếp tục tồn tại. Westinghouse biết rõ để đánh bại được Morgan, ông phải đi một nước cờ táo bạo. Và không lâu sau đó, ông có được cơ hội hoàn hảo. 

Chicago sắp tổ chức một trong những sự kiện tầm cỡ thế giới... Hội chợ Thế giới. Các nhà tổ chức muốn sự kiện là nơi trưng bày hoành tráng nhất từng được thấy cho công nghệ. Họ quyết định thắp sáng suốt sự kiện bằng điện. Chính quyền và nhà tổ chức Hội chợ Thế giới ở Chicago năm 1893 muốn có một thành phố hoàn toàn chạy điện. 

Họ muốn có sự vượt trội về công nghệ. Họ mời các công ty đến thầu hợp đồng cấp điện cho hội chợ. Morgan cho rằng ông và Edison chắc chắn sẽ có được hợp đồng này. Nhưng Westinghouse lại có kế hoạch khác. Ông quyết liệt bỏ thầu dự án rẻ hơn... ...chắc nịch rằng ông có thể thắp sáng hội chợ với giá ít hơn một phần tư Morgan và Edison thầu.

Nước đi táo bạo giúp ông có được hợp đồng, và Westinghouse và Tesla ngay tức khắc bắt tay vào làm việc nối dây khắp hội chợ. Và cuối cùng, vào đêm khai trương, với mọi con mắt trên thế giới tụ tập về Chicago này, họ bật công tắc. Hơn 200 nghìn bóng đèn ngay tức thời đã được thắp sáng. 27 triệu người đến với hội chợ đã chứng kiến một thế giới được điện hoá. 

Việc đó có tác động rất lớn, giúp tiếng tăm công nghệ lan truyền. Mọi người nhận ra rằng một tương lai điện đang đến rất gần. Đây là một sự kiện trưng bày lần đầu tiên xuất hiện trên thế giới. Và nó được cấp điện bởi dòng điện xoay chiều của George Westinghouse và Nikola Tesla.

Hội chợ mãi mãi là minh chứng cho sự an toàn và khả năng đứng vững của AC. Buổi trình diễn ấn tượng của Westinghouse và Tesla còn đem đến một kết quả khác. Đã có quyết định ai sẽ là người cấp điện cho trạm Thác Niagara.
Hai bức thư được gửi đi... ...nhưng chỉ một người sẽ có được hợp đồng. Nếu như bạn thực sự không đang cố gắng chỉ tạo ra một công ty, mà tạo ra cả một ngành công nghiệp mới và thay đổi cơ bản thế giới, bạn phải tin vào ý tưởng và theo đuổi nó qua mọi gian khó bởi vì con đường sẽ không bằng phẳng.

J.P. Morgan đã đầu tư hàng triệu đô-la vào ngành công nghiệp điện... ...mong thay thế được John D. Rockefeller với cương vị là người thắp sáng nước Mỹ......và Nhà máy điện Niagara có thể cho ông cơ hội điều khiển tương lai của điện. Bất cứ ai có được hợp đồng ấy sẽ sở hữu công ty điện ưu việt nhất... không chỉ của nước Mỹ, mà là của thế giới. 

Nhà máy ở thác Niagara đã ra quyết định. Và hai bức thư được gửi đi. Nhưng chỉ có một người chiến thắng. Một bước ngoặt đầy bất ngờ... ...George Westinghouse thắng thầu dự án điện của nhà máy.

J.P. Morgan bị hạ bệ một cách trầm trọng. Giấc mơ xây dựng một ngành công nghiệp mới hoàn toàn của ông đã sụp đổ. Cố gắng tạo dựng tiếng tăm riêng cho mình... ...đã bị huỷ hoại.

Chỉ là đồ chơi trong mấy lễ hội và hội chợ. 
Còn con thì như thằng ngốc bị chơi một vố.

Bỗng ông nhận ra rằng có thể bố ông nói đúng. Nhưng không bao giờ sẵn sàng chấp nhận thất bại... J.P. Morgan thấy mình phạm sai lầm là tài trợ cho Thomas Edison. Morgan cương quyết giành được quyền điều hành ngành công nghiệp điện. Và ông sẽ làm theo cách của nhà Morgan. 

Nếu như bạn là cái gai trong mắt ông, hay ông thèm muốn công ty bạn, hay là công nghệ mà công ty bạn sở hữu, bạn sẽ không muốn mình ở trong tình thế đó đâu. 
Morgan quay lại với các bài học bố dạy cho ông. Ông định ép cuộc chiến thành sự quy phục. Ông bắt đầu cuộc tấn công bằng việc đuổi theo Westinghouse, và mọi thứ ông ấy sở hữu... ...kể cả bằng sáng chế AC của Tesla.

- Chúc mừng anh, Westinghouse.
- Tôi nghe rằng anh thắng thầu hợp đồng thác Niagara.
- Tôi sẽ đưa anh ra toà vì vi phạm quyền sở hữu phát minh thiết kế AC.
- Tôi muốn khởi kiện một vụ sẽ tốn cả triệu của anh... một vụ mà anh chắc chắn sẽ thua kiện; bởi vì anh không có đủ nguồn lực để theo đuổi một vụ kiện như thế này... và anh sẽ thất thế. 
- Anh muốn gì?
- Anh biết rõ câu trả lời mà. 

Westinghouse không có lựa chọn nào khác ngoài việc đáp ứng yêu cầu của Morgan. Biết rõ chi phí của vụ kiện có thể khiến ông phá sản, ông buộc phải kí giao bằng sáng chế điện xoay chiều của Tesla. Nhưng Morgan không dừng ở Westinghouse. Do không có được hợp đồng Niagara, công ty Morgan thành lập cùng Thomas Edison sụp đổ. Và điện DC của Edison như là một thất bại. Thomas Edison có thể nói là nhà phát minh tài ba nhất mà nước Mỹ từng có. Và như bao nhiêu người tài ba khác, ông cũng có thể đưa ra các lựa chọn sai lầm tầm cỡ. 

Như Morgan lo lắng, chỉ có một cách để sửa chữa Điện lực Edison. Ông sẽ tái cơ cấu công ty. Và bước đầu tiên là loại bỏ Thomas Edison. Morgan mua lại toàn bộ cổ phần của cổ phiếu Điện lực Edison... cho đến khi ông giành được quyền điều hành tuyệt đối công ty. Giờ cứ quên chuyện Niagara, và Điện lực Tổng hợp Edison sẽ tiến tới những thứ tuyệt vời hơn. 

Tên công ty đã đổi thành... Điện lực Tổng hợp-GE

Công ty điện lực mới của Morgan... Điện lực Tổng hợp... nhanh chóng trở thành một trong những tập đoàn lớn mạnh nhất địa cầu... ...trị giá khoảng 50 triệu đô-la, hay khoản tương đương hiện tại là trên 1 tỷ đô-la. Không còn Edison nữa, Morgan chuyển công ty thành điện AC. Loại chuẩn ngày nay vẫn sử dụng.

Với Điện lực Tổng hợp, bạn có thể thấy ngay rằng họ đang xây dựng một công ty lớn và thứ gì đó sẽ thay đổi thế giới này. Nhờ thành lập Điện lực Tổng hợp, J.P. Morgan đã thống nhất ngành công nghiệp điện. Y như ông đã làm với đường sắt và Phố Wall. Đó là một nước đi ông học từ bố ông. Một nước đi mà J.P. Morgan giờ lĩnh hội thành của riêng mình.

Luôn có một lý do tại sao bạn không làm được gì đó, nhưng nếu sâu bên trong bạn nó là điều bạn cực kì khao khát, thì bạn sẽ nắm lấy cơ hội, đo lường thời cơ và đến được nơi bạn muốn.

Cùng với Rockefeller và Carnegie, J.P. Morgan gia nhập vào hàng ngũ những con người quyền lực nhất nước Mỹ. Nhưng Morgan càng tiến tới đỉnh cao nhanh bao nhiêu thì ông lại càng tham lam nhiều hơn. Và vì quyền lực của ông gia tăng...các đối thủ của ông buộc phải thay đổi cho phù hợp.

Nước Mỹ là quốc gia phát triển nhanh nhất thế giới. Kết nối bởi đường sắt, cung cấp nhiên liệu bởi dầu, và xây dựng bằng thép. Đất nước đã trở thành đấu trường cho các phát kiến mới kì diệu.

Điện đang biến đổi thế giới. Và với Điện lực Tổng hợp, J.P. Morgan là người lãnh đạo không đối thủ trong ngành điện... ...đầu tư hàng triệu đô-la để xây dựng các trạm phát từ bờ biển này đến bờ biển khác. Và lần đầu tiên đưa điện đến với mọi người. Nhưng J.P. Morgan không hề muốn yên thân ở một ngành công nghiệp. Ông muốn sở hữu tất cả.

Với cương vị là lãnh đạo ngân hàng đầu tư lớn nhất thế giới, Morgan sở hữu quyền lực không ai sánh được. Và để có được ảnh hưởng to lớn, ông đã trở về với cách cũ của mình. Chỉ khác giờ đây ông đưa Triều đại nhà Morgan lên một tầm khác. Tầm với của Morgan rất rộng trong công nghiệp nước Mỹ. Ông trở thành nhân vật được kính trọng nhất, đáng tin cậy nhất và kỳ vọng nhất, không phải vì quyền lực và gia sản ông nắm giữ, mà vì tính cách của ông ấy. Sau hai năm khủng hoảng, Kho bạc nước Mỹ tiến rất gần tới phá sản. Và chỉ có một người chính phủ có thể nhờ cậy được. J.P. Morgan được gọi tới Washington để trợ giúp.

Chúng ta coi những giám đốc ngân hàng ngày nay là những kẻ tham lam như găng-xtơ làm ngân hàng vậy. Morgan có thể là một trong những kẻ tham lam nhất, nhưng ông đồng thời cũng có mặt tốt này, mà theo mặt này thì "Tôi có lòng tin vào con người, tôi có lòng tin vào đất nước, và tôi sẽ cho đất nước vay". Morgan cho vay một khoản trị giá trên 100 triệu đô-la, khoảng 3 tỷ đô-la ngày nay để cứu vớt chính phủ liên bang. Cứu nền kinh tế nước Mỹ khỏi tình cảnh sụp đổ hoàn toàn. J.P. Morgan đích thực là giám đốc ngân hàng của nước Mỹ.

Quyền lực Morgan mới có được là một gáo nước lạnh lớn dội vào đối thủ đang yên giấc. Họ xem Morgan là mối đe dọa cần phải xử lý. Trước khi ông xử lý họ. John Rockefeller chưa bao giờ cảm thấy sức ép giữ đế chế của mình nguyên vẹn như thế này. Mặc dù ông đã cố gắng hết sức ngăn chặn......nhưng điện đã trở thành xu thế chủ đạo.

Để giữ cho Standard Oil có lời được, Rockefeller cần phải tìm ra một sản phẩm thay thế dầu hoả. Và câu trả lời có thể ngay trước mắt ông từ trước tới giờ. 

- Chỉ cần trên 100 độ thì sẽ có hỗn hợp các chất an-kan. Tiếc là không sử dụng hỗn hợp đó làm gì được.
- Tại sao lại không?
- Dễ bay hơi.

Rockefeller nhắm đến một sản phẩm phụ của quá trình lọc dầu mà nhiều năm trời không ai để ý đến. Dòng chảy cực kì dễ cháy này ngấm vào trong lòng đất, và làm ô nhiễm các con sông. Chất độc hại đó được gọi là xăng......và đến lúc đó, vẫn chưa có ai tìm ra cách sử dụng nó.

Rockefeller thuê một đội ngũ các nhà khoa học để tìm ra cách sử dụng loại chất độc hại này. Đầu tiên, họ tạo ra các sản phẩm nhỏ... ...như là sáp ong tổng hợp, và nhớt. Nhưng Rockefeller ngày càng tin rằng xăng có một tiềm năng lớn hơn.
Việc chế tạo ra một loại động cơ mạnh mẽ hơn dẫn đến sự phát triển của động cơ đốt trong. Đặc tính dễ cháy khiến xăng cực kì nguy hiểm, nhưng cũng lại là sự lựa chọn hoàn hảo để làm nhiên liệu cho động cơ. Nhưng ngay lúc Rockefeller thấy được tương lai ngành dầu khí. Một mối đe dọa từ bên ngoài xuất hiện.

- Tôi sẽ đập tan những kẻ độc quyền này!

...người này có thể huỷ hoại toàn bộ những gì ông... và cả đối thủ của ông... đã gây dựng nên.

- Nghe thấy tôi chưa Carnegie?
- Nghe chưa hả Rockefeller?

Sắp bước sang thế kỉ 20. J.P. Morgan  và John Rockefeller mắc kẹt trong trận chiến giữa điện và dầu hoả. Đối thủ của họ, Andrew Carnegie, không tham dự trận chiến này. Ông vẫn âm thầm mở rộng đế chế thép của mình, xây dựng nó lớn mạnh hơn bao giờ hết. Carnegie ký các hợp đồng với Hải quân Mỹ để cung cấp thép cho tàu chiến. Những hợp đồng đó ghi tên ông trở thành nhà thầu quân sự đầu tiên của nước Mỹ

Các biểu tượng của kinh doanh vĩ đại... không phải vấn đề là chúng đáng giá trăm triệu đô-la, hay tỷ, hay ngàn tỷ đô -la, mà là chúng đẩy xã hội tiến lên. Không cần biết động lực là gì, hay sản phẩm là gì, họ... sự tồn tại của họ và tham vọng thành công, quyền lực, tiền tài, danh tiếng của họ... đẩy chúng ta tiến tới

Thành phố New York.

Ở đây, những năm cuối thế kỷ 19, J.P. Morgan sắp sửa đưa kinh doanh lên một tầm cao mới. Ông bắt đầu tìm kiếm các cách khác để kiếm ra tiền. Dựa vào hình mẫu kinh doanh của bố ông, Morgan tạo ra một chiến thuật cực kì mới mẻ, nó được biết đến là "hình thức Morgan".

"Hình thức Morgan", thực tế là chiếm lấy những công ty đang đối đầu nhau, đưa chúng lại với nhau, và điều hành công ty theo một cách mà cạnh tranh giảm, lợi nhuận tăng. Nói cách khác, đó là cố gắng áp đặt luật lệ lên những ngành công nghiệp cạnh tranh nhau dữ dội này.

Morgan bắt đầu tái cơ cấu các công ty trong mọi ngành trong toàn đất nước. Sa thải công nhân và loại bỏ các thành phần không hiệu quả. Trong khi đó vẫn đặt lợi nhuận lên hàng đầu. Và các đối thủ của Morgan cũng nhanh chóng tiếp cận phương thức tương tự.

Những mặt tối... lòng tham, khát vọng, những kẻ mơ mộng, những điều về nhà kinh doanh, nhìn kĩ vào những mặt đó, bạn có thể sẽ không thần tượng họ như bạn từng thần tượng họ sau sự thanh công nào đó.

Carnegie và Rockefeller cũng bắt đầu áp dụng "hình thức Morgan" cho công ty họ. Tối đa hoá lợi nhuận bằng cách cắt giảm nhân công. Những ai còn việc làm... buộc phải làm việc nhiều giờ hơn. Lương thấp hơn.

Những gì chúng ta thấy trong thời kì hoàng kim của tư bản chủ nghĩa là không có ai giám sát mọi thứ. Điều kiện làm việc của công nhân trên đất nước trở nên cực kì tệ hại... ...cũng như việc đi làm đối với người Mỹ, trở thành một công việc nguy hiểm. Bạn có nhóm công nhân hoặc thậm chí là những người thất nghiệp chịu khổ một thời gian dài. Họ nhận lương rất thấp, nếu may mắn trong khoảng thời gian này, thì trên đồng lương chết đói một chút, rất nhiều người như vậy.

Sự gia tăng phân biệt giàu nghèo trong khoảng thời gian này gây bất công xã hội tăng cao. Cái cách mà người ta định nghĩa xã hội là có và không có, giàu sụ, những gã bên quỹ đầu tư, và những người cố gắng trả thế chấp. Chưa bao giờ có tình trạng như những gì diễn ra ngày xưa, bạn biết đấy, công nhân thực sự bị ngược đãi. Khoảng cách giữa giàu và nghèo tiếp tục lớn dần...với mức độ không thể hình dung.

Trong khi công nhân phải oằn mình ra làm...thì lợi nhuận của Carnegie, Morgan, và Rockefeller tăng không ngừng. Đối với hàng triệu công nhân khắp đất nước, những người khổng lồ công nghiệp là biểu tượng cho mọi thứ sai trái ở nước Mỹ. Cơn giận dữ sôi sục trong lòng công nhân nhanh chóng bùng nổ. Với năm bầu cử cận kề, một chính trị gia đến từ Nebraska đang thay đổi sự thất vọng của công chúng.